Plastic in de oceanen is ook zo’n thema dat door Tegenlicht is opgepakt.
Tegenlicht op zondagavond, komt regelmatig met onderwerpen die een blik geven op nieuwe ontwikkelingen en innovaties die de wereld voorgoed veranderen. Of hebben veranderd. Of het nou gaat over economie, energie, bouwen, culturen of de invloed van multinationals, elke uitzending laat je nieuwe invalshoeken zien en zullen je zeker inspireren.
Voorbij de groene horizon
Hoe ziet de verduurzaamde wereld er straks uit? Hoe gaan we bouwen, wat is de invloed op onze mobiliteit en zal energie misschien ooit gratis worden? Net zoals het internet onvoorziene invloed bleek te hebben op allerlei sectoren, van de muziekindustrie tot de taxibranche, zal ook de transitie naar duurzame energie de energiesector ontstijgen. En met een veel bredere impact dan nu wordt verondersteld. Maar over hoe die wereld eruit komt te zien, en hoe mensen daarin gaan wonen, werken en bewegen, is verrassend weinig bekend. Want hoe zal de wereld eruit zien wanneer elektriciteit op piekmomenten bijna gratis is? Welke invloed heeft de transitie naar duurzame energie op de machtsverhoudingen in de wereld? Een reis langs plekken waar de duurzame toekomst al (bijna) zichtbaar is.
Hoe kunnen overheden het vliegtuig negeren als de grootste vervuiler van de toekomst en toch ambitieuze milieudoelen stellen? En wat is het alternatief? In het Parijse Klimaatakkoord is de huidige en toekomstige uitstoot van het internationaal luchtverkeer niet eens opgenomen. Ondertussen gaan overheden door met het subsidiëren van luchtvaartmaatschappijen door al een halve eeuw tickets vrij te houden van btw en geen accijns te heffen op kerosine. Hoogste tijd om op zoek te gaan naar de groene vliegtuigpioniers. Zij werken nu nog in de luwte aan een technologische revolutie van hybride en elektrisch aangedreven vliegtuigen. Hun toekomstdroom is dat we ons nog meer en gemakkelijker door de lucht kunnen verplaatsen, maar dan schoon, stil en duurzaam.
Van wie is de stad van de toekomst eigenlijk? Alle grote steden in de wereld zijn een magneet geworden voor nieuwkomers, toeristen, expats en laptop-nomaden. Ook in Nederland barsten steden als Groningen en Eindhoven uit hun voegen. In onze hoofdstad Amsterdam is de druk het grootst. De komende vijftien jaar moet de stad doorgroeien naar het magische getal van 1 miljoen inwoners. Gaan we in Amsterdam daarmee Londen of Parijs achterna, waar de middenklasse verdwijnt? Wat doet dat met de hoofdstad en is er wat tegen te doen? Bewoners, winkeliers, vastgoedontwikkelaars en stedenbouwkundigen analyseren wat de druk op de stad in de praktijk betekent. Is de stad over tien jaar nog wel aantrekkelijk en leefbaar of is het een soort decor geworden en hooguit een verdienmachine voor vastgoedontwikkelaars? Is het tij nog te keren en kan de ziel van de stad behouden worden?
In een tijd van toenemende polarisatie, politiek geharrewar en een dalend vertrouwen in overheid en instituties, zijn mensen die op een positieve manier verandering proberen te organiseren van groter belang dan ooit. Via de VPRO Tegenlicht-webapp konden bezoekers uitdagers en aanpakkers aandragen. Mensen die met initiatieven in eigen buurt of netwerk de wereld een zetje in de goede richting geven. In deze aflevering worden vijf van deze uitdagers en aanpakkers geportretteerd. Welke veranderingen weten zij, los van instellingen en overheid, voor elkaar te krijgen? Allemaal hebben ze met elkaar gemeen dat ze niet naar de politiek wijzen voor oplossingen. Dat ze niet houden van lang vergaderen en van klagen op sociale media. Maar dat ze, allemaal op hun eigen manier, met hun inventiviteit en met de mogelijkheden die hen ter beschikking staan, een bijdrage leveren aan de samenleving. Door buiten gebaande paden gewoon aan de slag te gaan.
Technologiebedrijven schetsen een aanlokkelijke toekomstvisie voor het toenemende aantal stadsbewoners. Een goed georganiseerd leven in zogenaamde smart cities waar bewoners en apparaten zijn aangesloten op The Internet of Things en alles en iedereen met elkaar verbonden is. Maar welke prijs betaalt de burger voor deze ambitieuze technologische droom?
Reviews van scholen, gemeenten, provincies, bedrijven en organisaties
Tijdens de pauze van de SMARTCirculair Finale op 14 juni 2019:
“Ik weet het niet meer… Alle teams hebben me zo positief verrast. Niet alleen door hun ontwerpen en ingenieuze vindingen. Ze namen het podium en legden ons uit wat circulariteit inhoud.”
“De realiteit is dat we alle mogelijke oplossingen moeten aangrijpen om duurzaam te bouwen, en dat is precies wat jullie hebben gedaan. Vaak worden MBO’ers neergezet als ‘de handjes’ van onze samenleving, maar jullie zijn de mensen die het verschil gaan maken.”
Ruud Koornstra, juryvoorzitter en nationale energiecommissaris
"SMARTCirculair heeft ons veel gebracht. De innovativiteit van onze studenten is extreem uitgedaagd. Ze hebben geweldig samen gewerkt, juist omdat het een 'echte' opdracht was. Een aantal studenten is heel erg boven zichzelf uitgestegen. Deze ontwerpwedstrijd biedt zoveel meer dan een normaal lesprogramma."
Dirk-Jan Drost, Da Vinci College Hardinxveld-Giessendam
Dirk-Jan Drost, Da Vinci College Hardinxveld-Giessendam