SMARTCirculair is de landelijke challenge waar de doelstellingen voor de bouw en de energietransitie samen komen
Op deze pagina geven we antwoord op veelgestelde vragen die tijdens gesprekken aan de orde kwamen en wellicht ook voor u belang zijn.
Heeft u een vraag die hierin niet beantwoord wordt, neem dan contact met ons op. Tanja Nolten, tanja@smartcirculair.com of telefonisch 06 16342889.
Heel veel succes met uw deelname aan SMARTCirculair. We hopen dat uw team in de prijzen valt.
Organisatie
Hoe groot moet het kernteam van de studenten zijn?
Circa 5 tot 6 studenten
De organisatie van SMARTCirculair biedt de uitdaging aan bij Bouwkunde maar natuurlijk zijn scholen vrij om hun eigen teamgrootte en organisatie in te delen
Hoe kunnen we de experts bereiken?
Via de organisatie van SMARTCirculair. Tanja Nolten: tanja@smartcirculair.com
Hoe kunnen we het best SMARTCirculair inpassen in ons curriculum?
Veel scholen beschouwen de uitdaging SMARTCirculair als een project dat als zodanig geïntegreerd wordt in het programma. Maar natuurlijk kunt u het volledig in uw curriculum integreren.
hoe organiseren we de contacten met de bedrijven in onze regio
Elk studententeam krijgt een contact van een bedrijf in de regio toegewezen als eerste contactpersoon die helpt om de vraag bij het juiste bedrijf onder te brengen. Natuurlijk kunt u ook uw eigen bedrijfscontacten in de regio betrekken.
Hoe organiseren we het overleg met de gemeente
Tijdens het eerste gesprek met de gemeente en het studententeam maakt u gezamenlijk afspraken over de gewenste overlegmomenten. Bij de start van het project zal dat overleg wat intensiever zijn, bijvoorbeeld een uurtje in de twee weken. Halverwege de challenge, als de ontwerpen gemaakt zijn, is een uitgebreid overleg gewenst en aan het einde van de challenge presenteert het team het ontwerp aan de gemeente en eventueel betrokken partijen.
Hoeveel tijd hebben de studenten nodig
Dit is afhankelijk van wanneer u wilt starten met de challenge. Als u het volledige schooljaar wilt benutten denken we aan een dagdeel per week maar wellicht is dit aan de ruime kant
Kunnen we samen met andere scholen deelnemen?
Ja
Moeten we het hele schooljaar voor SMARTCirculair reserveren?
Nee, het staat u vrij om te starten vanaf 10 oktober of later in het schooljaar.
Voorbeeldprojecten, waar moeten we aan denken?
Een opdracht zou kunnen zijn: het ontwerp van een circulair informatiecentrum voor de buurt met buurtkas/stadsakker. Maar ook het ontwerp van een lokaal milieustation als grondstoffenbank voor de circulaire economie, herbestemming van een voormalige fabrieksloods/een school/monument of het ontwerp van een ecowall/waterplein met faciliteiten, horen tot de mogelijkheden.
Wat bedoelen jullie met een multidisciplinair studententeam
Het Kernteam van 5 of 6 studenten gaat de studenten van andere opleidingen betrekken die relevant zijn voor de opdracht. We denken aan studenten electro, installatietechniek, ICT, smart buildings, landschapsarchitectuur … En niet te vergeten de studenten media en communicatie.
Wat verstaat de organisatie onder economisch haalbaar en opschaalbaar
De opdrachtgever stelt een maximaal budget vast waarbinnen het ontwerp uitgevoerd zou moeten kunnen worden. Dat betekent dat er berekeningen bij horen die het ontwerp ondersteunen. De opschaalbaarheid houdt in dat het ontwerp overgenomen kan worden door andere gemeenten in binnen- en buitenland, al dan niet in aangepaste versie
Welke ondersteuning krijgen de studenten van de organisatie SMARTCirculair
We ondersteunen het studententeam met contacten met het bedrijfsleven, workshops door experts (in de regio en tijdens de landelijke excellence dag) en we bemiddelen als er gastlessen gewenst worden.
Er worden twee series workshops georganiseerd door SMARTCirculair. Een in de periode november/december en een in de periode maart/april. Ook tijdens de landelijke excellence dag eind januari kunnen studenten en docenten zich inschrijven voor workshops, trainingen, masterclasses etc.
Vooraf kan iedereen zich aanmelden. Bij voldoende aanmeldingen gaat de workshop van start. Hiervan krijgt u tijdig bericht. De workshops zijn bedoeld voor meer diepgang op het thema. Heeft u specifieke wensen dan kunt u een verzoek doen aan de organisatie van SMARTCirculair. In overleg kunnen we kijken of er een regionale workshop aan besteed kan worden of dat een gastles wellicht relevanter is.
Wat moeten de studenten aanleveren voor de finale?
De finale en de beoordeling van de jury bestaat uit vier onderdelen:
Presentatie aan de jury
Rapport
Animatie en/of filmpje van het ontwikkelingsproces gedurende de wedstrijd
3D presentatie van het prototype
1. De pitch voor jury en publiek is een inspirerend en overtuigend verhaal over de opdracht, de aanpak en het resultaat. Tijdens deze pitch moet de jury overtuigd worden dat het idee het beste is en aan een oplossing biedt voor de opgelegde opdracht.
Inhoudelijke eisen presentatie/rapportage:
a. opdracht en de lokale problematiek
b. welke input van de betrokkenen is gekregen en wat is er mee gedaan
c. totstandkoming ontwerp en prototype
d. verantwoording gekozen materialen of gekozen combinaties
e. verantwoording pijlers: innovatie, circulariteit, biobased, natuurINCLUSIEF
f. verantwoording communicatie: bewonerscommunicaie, regionale / landelijke campagne
g. eindresultaat
De pitch duurt 4 minuten duren. Aan het einde van de presentatie stelt de jury een aantal vragen over het ontwerp.
2. Het rapport geeft een beeld van het gehele ontwikkeltraject van het eindproduct; van onderzoeksfase tot uiteindelijke totstandkoming van het prototype. Maak een rapport per criterium en benoem hierin de verschillende fasen die doorlopen zijn en de keuzes die gemaakt zijn. Het rapport wordt in mei naar de organisatie gestuurd.
3. De video is een van je/jullie kansen om je ontwerp te presenteren. Laat studenten media / marketing meedenken over een flitsend resultaat.
4. Het prototype is de 3D weergaven van het ontwerp. Het is een aansprekend en werkend prototype dat kenmerkend is voor het ontwerp/concept of juist het innovatieve, creatieve en interactieve van het ontwerp het beste illustreert. Het prototype kan door het team tijdens de finaledag aan de jury getoond worden en is zichtbaar voor het publiek en genodigden van de finale.
Studententeams presenteren hun 3D-model voor een vakjury waarna de jury een keuze maakt voor het ‘beste’ ontwerp en het doorgerekende model. Het Nederlandse publiek geeft via een digitale stemming haar voorkeur voor de publieksprijs.
Jurycriteria
Wat zijn de jurycriteria?
SMART energieneutraal of liever nog energieleverend
Natuurinclusief / Biodivers
Circulair, klimaatpositief ontwerp
flexibel, modulair en waar mogelijk gebruik maken van biobased bouwmaterialen
Haalbaar en opschaalbaar (constructief en financieel)
Communicatie & multimedia campagnes
Wat betekent natuurinclusief?
Natuurinclusief bouwen betekent dat bij het bouwen en renoveren van gebouwen extra rekening gehouden wordt met de leefomstandigheden van planten en dieren die de gebouwde omgeving als natuurlijke habitat hebben. Denk aan uilen en vleermuizen die zich willen vestigen in schuren en kerken maar natuurlijk ook in (hoge) muren en donkere nissen.
Een voorbeeld van een natuurinclusief bouwontwerp is het inmetselen van een nestkastje voor vogels op de plaats waar normaal een aantal bakstenen zou komen. Maar denk vooral ook na over groene gevels, groene daken, wateropvang, waterhergebruik etc.
Wat moeten we verstaan onder klimaat adaptief bouwen
Ook in Nederland worden we geconfronteerd met de klimaatveranderingen die gaande zijn. Dat betekent dat we last hebben van zowel waterstress (droogte) als wateroverlast (overstromingen).
Beplanting zorgt ervoor dat we de veranderingen beter kunnen handelen. Bomen struiken, heesters, gras etc zorgen ervoor dat de temperatuur in de gebouwde omgeving tot 7 graden lager is dan in een omgeving met vooral veel steen en beton. Groene daken, gevels en balkon houden water vast en zorgen ervoor dat de overstromingskansen ingeperkt worden. Bovendien kan het opgevangen water hergebruikt wordt. Er zijn meer systemen die water vast houden (en zelfs benut kunnen worden voor het warmtenet). Zie bijvoorbeeld de toepassingen van Aquaflow
Wat verwacht de jury van de mediacampagne?
Een van de doelstellingen van SMARTCirculair is dat alle deelnemende scholen veel spin off merken van deze challege. Een toenemend aantal inschrijvingen voor de techniekopleidingen en bedrijven die staan te popelen om samen te werken. Om dat te bereiken moet er veel tamtam gemaakt worden in de regio. Via social media maar vaak zijn ook kranten en regionale radio en tv bereid om aandacht te geven aan jullie ontwerpopdracht.
Waar kun je aan denken?
Studenten Media en Communicatie maken (video)opnamen van het ontwerpproces, interviews doen met bedrijven en studententeams, de pers uitnodigen, interviews voorbereiden op radio en tv, artikelen maken en mogen helemaal los gaan op social media. De challenge wordt spannend dus en dat moet er vanaf spatten.
Uitgangspunt van de (social) media campagne:
Wat betekenen de veranderingen in de maatschappij en innovatieve toepassingen van technologie voor de Nederland?
Wat kunnen we leren van en met studenten?
En vooral ook het zorgen voor trots op het regionaal deelnemende studententeam!
De campagne zorgt er ook voor dat het publiek online gaat stemmen op het meest aansprekende ontwerp vanaf eind mei 2019
De opnamen worden (inter)nationaal gedeeld via scholen, partners, bedrijven en topsectoren en zullen uiteraard ook via SMARTCirculair getoond worden. Dus stuur ze in!
Hoe ziet het juryteam eruit
Ruud Koornstra is voorzitter van de landelijke jury. Het team bestaat uit vijf juryleden die ieder een specialisatie hebben in de jurycriteria. Het juryteam wordt bekend gemaakt tijdens de landelijke kick off op 10 oktober.
Zowel de bouwkostenberekeningen als de constructieberekeningen moeten realistisch zijn. Het is dus voor de hand dat ze nagerekend worden door bedrijven in de regio en/of studenten universiteit
Hoeveel moet de opdrachtgever bijdragen
Opdrachtgevers vragen we om een bijdrage van € 6.500 voor de organiatie.
Kunnen we deelnemen met een bouwproject waar we al mee gestart zijn?
Dat kan, als de jurycriteria hierin meegenomen kunnen worden.
Welke afdeling van de gemeente moeten we betrekken
Ruimtelijke ontwikkeling, stadsontwikkeling of omgevingsplanologie
Over SMARTCirculair
Wat is het doel van SMARTCirculair?
SMARTCirculair, de nationale ontwerpwedstrijd voor studententeams, draagt direct bij aan het oplossen van een aantal flinke uitdagingen waar we in Nederland voor staan:
1. Circulair bouwen, klimaatopgave en -adaptie De Nederlandse bouwsector is verantwoordelijk voor 50% van het grondstoffenverbruik en 35% van de CO2-uitstoot maar de bouwfootprint kan aanmerkelijk naar beneden2. Kwalitatieve opgave Human Capital Agenda De samenwerking tussen verschillende leerlijnen, multidisciplinair en met verschillende leerniveau’s (mbo, hbo, universiteit) ook de samenwerking met het regionale bedrijfsleven, zorgt ervoor dat kennis gaat stromen. Studenten maken kennis met ‘nieuwe’ producten, het testen van materialen, nieuwe technieken en ontwerp- en bouwsystemen. Bedrijven en hun medewerkers delen niet alleen nieuwe kennis en inzichten, deze laagdrempelige manier van samenwerken motiveert bedrijfsprofessionals ook zich bij te scholen3. Kwantitatieve opgave Human Capital Agenda De enorme exposure die SLIMCirculair gaat veroorzaken zorgt voor nationale trots, beleving en nieuwe inzichten waardoor meer jongeren een technische richting kiezen.4. Economische groei, opschalen circulair bouwen
Biobased bouwmaterialen staan nu nog in de kinderschoenen. Het zijn overwegend kleine MKB-bedrijven die nieuwe materialen ontwikkelen en niet voldoende slagkracht kunnen ontwikkelen om een positie in te nemen als alternatief voor de CO2 verslindende traditionele bouw. Dat terwijl hergroeibare materialen zoveel voordelen hebben, alleen al op het gebied van gezondheid en het terugdringen van CO2. [1]
Heel veel landelijke exposure via deze wedstrijd zal bijdragen aan nieuwe kennis en begrip van uiterst relevante betrokkenen waaronder overheden, professionele opdrachtgevers en huizenbezitters die een huis willen renoveren of bouwen. Als de vraag naar CO2-vriendelijke bouwmaterialen stijgt kan de productie opschalen, gaan prijzen omlaag en bereiken we de klimaatdoelstellingen.
Een circulaire (bouw)economie zorgt ervoor dat kostbare grondstoffen keer op keer beschikbaar blijven en de CO2-footprint minimaal wordt. Materialen die gerecycled moeten worden, worden in een circulaire economie geüpgraded in plaats van gedowngraded.
Voor het opschalen is het dus van belang om producties te vergroten, bewezen concepten landelijk uit te rollen en Brussel te helpen de normen vast te stellen waardoor Nederland een koppositie in gaat nemen. Hieruit volgt als vanzelf nieuwe energie en dus nieuwe bedrijvigheid.
Circulair betekent ook dat de componenten energie en mogelijk zelfs hergebruik van water aandacht krijgen in de ontwerpen
[1] E-verbruik (embodied energy / circular energy) Inkapselen CO2 houdende bouwmaterialen (bio) Minder en lichter met een positieve impact op het milieu en de arbeidsomstandigheden
Wie is SMARTCirculair?
Stichting SMARTCirculair heeft zich ontwikkeld tot een projectbureau dat is gespecialiseerd in het verbinden van Onderwijs, Ondernemers en Overheid rond de klimaatthema’s circulair bouwen en de energietransitie. Met deze thema’s en ontwerpopdrachten gaan leerlingen- en studententeams op hun creatieve, eigen’wijze’ en soms ook eigengereide manier aan de slag wat leidt tot verfrissende productconcepten. Lees meerLees meer
Hoe gaan jullie om met de Publiciteit en publicaties over de ontwerpen?
Stichting SMARTCirculair heeft het recht de ingezonden ontwerpen te gebruiken voor publiciteit, symposia, tentoonstellingen en, met – gedurende minimaal één jaar na bekendmaking van de winnaar – vermelding van de bron. De inzender vrijwaart de organisatie voor alle aanspraken van derden wegens inbreuk op de auteursrechten. Het is deelnemers, juryleden of anderen dan de organisatie niet toegestaan in de publiciteit te treden over zaken die inhoudelijk samenhangen met de inzendingen of de prijsvraag als zodanig, voordat het besluit van de uitschrijver is bekend gemaakt.
Hoe zit het met het intellectueel eigendom?
Voor de ingezonden ontwerpen geldt dat de organisatie van SMARTCirculair intellectueel eigendom verkrijgt; dit betekent dat door de deelnemers en/of derden geen patenten of octrooien kunnen worden aangevraagd. Hiervoor ondertekenen de deelnemers, bedrijven en de organiserende gemeenten een vertrouwelijkheidverklaring. In deze overeenkomst komt het intellectuele eigendom bij de organisatie te liggen. De reden is dat vanuit het oogpunt van Open Source de gedachte achter SLIMCirculair om innovatieve concepten breed bruikbaar en inzetbaar te maken, en daarbij is het ‘op slot’ zetten van een nieuw ontwikkeld concept of product niet de juiste aanpak. Na afloop van SLIMCirculair wordt desgewenst het intellectueel eigendom van het concept uitsluitend overgedragen aan het ontwerpteam; partnerbedrijven kunnen hier geen aanspraak op maken.
Auteursrecht van de ingezonden materialen etc. : alle voor SMARTCirculair ingezonden zaken ten aanzien van de ontwerpen blijven gedurende minimaal één jaar na de datum van inzending ter beschikking van de SMARTCirculair-organisatie.
Reviews van scholen, gemeenten, provincies, bedrijven en organisaties
Tijdens de pauze van de SMARTCirculair Finale op 14 juni 2019:
“Ik weet het niet meer… Alle teams hebben me zo positief verrast. Niet alleen door hun ontwerpen en ingenieuze vindingen. Ze namen het podium en legden ons uit wat circulariteit inhoud.”
"Ik vind het vooral belangrijk dat hier ook daadwerkelijk aan opdrachten wordt gewerkt die er toe doen. Het verse bloed vandaag tijdens de SMARTCirculair Excellencedag en de enorme energie, draagt bij aan circulaire oplossingen in de praktijk."
Vlissingen (volledig rapport inclusief CO2 belasting materialen, lokale economie, integraal ontworpen, haalbaar en opschaalbaar, flexibel, veel passie en bezieling, gewerkt met experts enz..)
Amsterdam (100% doorgerekend, zowel budgettair als constructief. Verder is het gebouw flexibel en demontabel, materialenpaspoort, passie en bezieling)
Doetinchem (Erg volledig uitgewerkt project met een mooie uitwerking van de circulaire principes en een goede interdisciplinaire samenwerking(nodig voor de toekomst!), en schaalbaar/marktproduct)
Friesland (Ook goed uitgewerkt, en ik waardeer zeer de aandacht voor de omgeving)