Biosintrum Friesland is super biobased gebouw
Bart Sieben, programmamanager bij de gemeente Ooststellingwerf, raadt opdrachtgevers aan risico’s te nemen in hun keuze voor biobased. “Gewoon doen. Dat trekt innovaties aan.”
Het Biosintrum in Oosttellingwerf (Friesland), ontworpen door Paul de Ruiter, is nagenoeg biobased. Gaaf he?
Het Biosintrum is een van de duurzaamste biobased gebouwen van Europa. Van de gebruikte materialen is 80% biobased.
Even een lesje Fries: sintrum is het Friese woord voor ‘centrum’
Paul de Ruiter, architect Biosintrum met isolatiemateriaal gemaakt van oude spijkerbroeken
Hout in plaats van staal en kunststof
In het Biosintrum ruikt het naar hout. Veel hout. Het hele gebouw in het Friese Oosterwolde is gebouwd rond een houten skelet, en ook voor de kozijnen en de wandpanelen is er veel hout gebruikt, in plaats van kunststof. Ondanks het druilerige weer buiten is er volop licht in het gebouw.
“Deze balken zijn gemaakt van lariksbomen, die groeien hier in een bos van Staatsbosbeheer die ervoor zorgt dat met nieuwe aanplant, geen bos verloren gaat”, zegt architect Paul de Ruiter. “De kozijnen zijn van Accoyahout. Dat is naaldhout dat met azijn is bewerkt, en zo een veel langere levensduur heeft.”
- De binnenwanden zijn van hennep
- Voor de isolatie zijn cellulose uit oude kranten en katoen van oude spijkerbroeken gebruikt
De hele gemeenschap hier leverde oude spijkerbroeken in. Heel leuk, zo betrek je de inwoners bij het gebouw - De biobounddekvloer op de begane vloer is van olifantsgras, dat CO2 heeft opgenomen. Het is voor het eerst dat dit in een gebouw is toegepast.
- Op de tweede verdieping is de vloer van inlands lariks. Hout is het gemakkelijkste biobased materiaal, al moet je geen lijm of andere chemische toevoegingen gebruiken en uiteraard wel weer bomen aanplanten.
- De stopcontacten zijn van bamboe.
- De buitenvensters van acoya, dat niet behandeld hoeft te worden.
- Mycelium schimmeldraden, wordt samen met zaagafval of stro ook als isolatie gebruikt
De lichtkoepel van het centrum is opgebouwd uit diverse lagen biofolie, waartussen lucht wordt geblazen. Dit luchtkussenkoepel (ETFE) oogt als glas, werkt isolerend en zorgt voor eengoed binnenklimaat. Voor de gevel zijn biocomposieten (neolife red.) gebruikt, die voor 96% van houtvezel zijn gemaakt.
Biosintrum
Twintig procent is niet-biobased. Met de constructeur is gekeken of het centrum op houten palen kon staan. Dat kon niet, omdat de grond heel nat en drassig is. Dus moest er worden geheid en is er beton als ondervloer gebruikt.
Living Lab
Het Y-vormige gebouw, 1000 m2 groot, moet een ontmoetingsplek worden voor mensen uit het onderwijs, bedrijfsleven en de overheid. Met als uiteindelijke doel: kennis vergaren voor het creëren van een duurzame economie in de gemeente. Die is dus maar begonnen met het neerzetten van een zo duurzaam mogelijk gebouw.
Dat lijkt aardig gelukt: 80% van de gebruikte materialen is ‘biobased’ en het drie miljoen euro kostende gebouw sleepte onder andere de prestigieuze Nederlandse Bouwprijs in de wacht. Bij de bouw zijn dus zoveel mogelijk natuurlijke materialen gebruikt, maar er is ook gebruikgemaakt van het principe van recycling.