Met de huidige beleidsinstrumenten kunnen steden makkelijk meer circulair worden: CircuLaw: ‘We wringen de huidige wet- en regelgeving helemaal uit.’
De circulaire economie in praktijk brengen blijkt nog knap lastig voor overheden (en bedrijven). Bestaand beleid wordt nauwelijks toegepast om circulariteit binnen gemeentes en provincies te versnellen, terwijl het wél zou kunnen. Het kennisplatform CircuLaw komt met een oplossing. In plaats van wachten op nieuwe regels en wetten uit Europa, kijkt het naar bestaande wetten.
Door de bestaande wetten en regels in het voordeel van circulariteit te gebruiken, zetten we bedrijven aan tot duurzamer ondernemen. De kunst is om de beleidsinstrumenten die de circulaire economie kunnen versnellen zo op te schrijven dat iedere beleidsmaker, projectleider of inkoper ermee aan de slag kan.
Een van de meedenkers/schrijvers is Gideon Peter Fraanje van Built by Nature
Gideon en DGBC dringen aan op scherpere normeringen voor circulair bouwen. Zo is het van belang om scherper te sturen op de integrale milieu-impact over de hele levenscyclus in plaats van het toepassen van materialen die alleen nog te downgraden zijn.
Oproep: maak bewuste keuzes bij de aanscherping van de MPG en de integrale LCA: Carbon Based Design!
Vandaag, 12 april, is de Nederlandse Earth Overshoot dayEarth Overshoot day: de dag waarop we in Nederland het ‘jaarbudget’ dat we hebben aan grondstoffen, om in balans met natuur en planeet te leven, hebben opgebruikt. Niet iets om trots op te zijn. Enige lichtpuntje: Vorig jaar was het ook op 12 april. Gaan we nu samen opklimmen? Het kan en jij weet dat!
Ofwel: Als iedereen ter wereld zou leven als een gemiddelde Nederlander, hebben we 3,6 aardes nodig per jaar.
Deze roofbouw op de planeet ligt aan de basis van klimaatverandering en de biodiversiteits- en stikstofcrisis. Lees meer
Landstede studenten maakten een ontwerp voor de renovatie/uitbreiding naar een brede school voor de gemeente Zwolle (2022)
Persbericht Overijssel, februari 2023
In de samenwerking om de circulaire bouweconomie te versnellen is de provincie de aanjager, SMARTCirculair de versneller van circulair bouwen en al die talentvolle jongeren die daarvoor nodig zijn, mbo-scholen die onderwijsvernieuwing doorvoeren en natuurlijk bedrijven. Zij profiteren immers van de kweekvijver van talent die SMARTCirculair oplevert. En zeker als ze opdrachtgever zijn. Dan staan ze vooraan. ‘De Jeugd is Goud’, volgens Tanja Nolten, programmamanager van Stichting SMARTCirulair.
Tanja is intrinsiek gemotiveerd om jonge mensen op te leiden zodat zij de ruimte krijgen om bij te dragen aan een klimaatpositieve wereld. Lees meer
KAW bracht twee jaar geleden de studie ‘Ruimte zat in de stad’ uit. Dat was een theoretische exercitie, maar die is nu voor het ministerie van IenW getoetst in drie Zwolse en drie Rotterdamse wijken. Inbreiding versus uitbreiding. In alle gevallen blijkt inbreiding beter uit te vallen.
Met lagere bouwkosten en investeringen in energie en mobiliteit.
Inbreiding kan met kleinschalige nieuwbouw op plekken in naoorlogse nieuwbouwwijken.
Grasstroken langs een weg, verworden tot hondenpoepzones
Overgedimensioneerde infrastructuur met wel erg ruim opgezette kruispunten
Blinde kopgevels van rijtjes huizen of flats
Loze speelparkjes achter manshoge schuttingen, waar al jaren geen kinderen meer spelen
Parkeervelden bij weids gebouwde winkelcentra.
Wie kritisch kijkt naar zo’n wijk, ziet tal van plekken die niet meer functioneren als ooit bedacht. Daar kunnen nieuwe woningen gebouwd worden. Door een of twee lagen op platte daken te zetten: ‘optoppen’. Of door aan, achter, naast te bouwen en de loze ruimten te benutten.
Verdichten in naoorlogse wijken
Inbreiding levert koppelkansen op, zoals ontbrekende aantrekkelijke woningtypen voor senioren toevoegen (bevordert doorstroming!), verduurzaming van bestaande flats (dat kan in combinatie met optoppen of splitsen) of individuele ondersteuning (je komt achter de voordeur).
KAW – ‘Ondanks alle voordelen is er huiver voor verdichting van deze slaapwijken. Je raakt je grasveld kwijt. Je uitzicht. Je krijgt een flat voor je neus. Je kunt je auto niet kwijt. ‘Ze’ bouwen er woningen voor probleemgroepen. Dat levert maar overlast op. Allemaal vermeende bezwaren.’
KAW inspireert met optoppen en splitsen van van bestaande woningen in de zg. slaapwijken. Technova studenten maakten hiervoor concepten
Woningaanvulling
In de praktijk kan het anders. We nemen de feiten erbij. We rekenden voor een tiental wijken uit dat er in de beginjaren na de bouw anderhalf keer zoveel mensen in de wijk woonden als dertig of veertig jaar later. Het onderzoek ‘Ruimte zat in de stad’ bevestigde dit: er wonen nu ongeveer twee derde van het aantal mensen van indertijd. Dat betekent een forse ontvolking. Minder kinderen, minder mensen in de buurt. Minder levendigheid. Minder straatleven. De fameuze Jane Jacobs had het over de ogen op straat: die zijn er gewoon minder. En minder draagvlak voor voorzieningen: de school, de voetbalclub, de bus, de winkels, enzevoorts.
En we noemen nog een tweede feit. Nergens in het land staan zoveel rijtjeswoningen als in de laat 20ste eeuwse wijken, die uit de periode 1970-2000. Allemaal doorzonwoningen, zowel koop als huur, bedoeld voor gezinnen. Echter, kijk wie er tegenwoordig een woning zoeken: dat zijn merendeels kleine huishoudens, vooral alleenstaanden. Terwijl het aanbod uit gezinswoningen bestaat.
In onze ogen moet de inzet, de taal, anders zijn. Niet met een nadruk op woningverdichting, maar met een nadruk op woonaanvulling.
Met andersoortige woningen erbij, zowel voor woonstarters, als voor doorstromers. Aantrekkelijke woningen die senioren verleiden om uit hun ruime huis te verhuizen. En kleinere woningen, of deelwoningen voor jongeren. Comfortabel, duurzaam en betaalbaar.
Bevolkingsaanvulling
En de inzet moet niet liggen op woningverdichting, maar op bevolkingsaanvulling. Er wonen nu 35-40 procent minder mensen dan voorheen: die komen er dan weer bij. Als we slechts 20 procent weer zouden kunnen toevoegen, dan kunnen we die 100.000 woningen halen. En zijn er weer meer mensen op straat, meer levendigheid en meer draagvlak voor voorzieningen. Dat alles verbetert de leefbaarheid. Dat zal niet gebeuren met grootschalige invullingen; die grote plekken zijn er niet in de wijk. Het kan wel met een serie van allerlei kleine invullingen. Een blokje appartementen naast een blinde kopgevel, een rijtje op de plaats van een overbodige weg, een wat hoger gebouw nabij een drukker kruispunt, starterswoningen op de plaats van een blok vrij liggende garageboxen.
De laat naoorlogse slaapwijken aan de stadsrand, en de locaties daarbinnen, zijn tot nu toe vergeten plekken in de stad; benut ze!
Lees ook
KAW Architecten | onderzoeksrapport toegelicht in een video-opname van de gastles Ruimte Zat in de Stad
Groen blauwe steden dragen enorm bij aan de gezondheid van mensen
RHDHV – Royal HaskoningDHV neemt je mee in de snel veranderende wereld met betrekking tot het klimaat. De hitte neemt toe. Droogte en wateroverlast ook. Daar moet je iets mee in je ontwerp voor je opdrachtgever. Want door droogte verzakken huizen en gebouwen. Door wateroverlast kan overstroming het gevolg zijn. En hittestress, daar moet je ook wat mee.
RHDHV neemt je mee in de wereld van klimaatadaptief ontwerpen en hoe je de omgeving als bron voor je ontwerp gebruikt. Ruben Roelofs is Sustainable Urban Drainage en Climate Change Adaptation Adviseur bij Royal HaskoningDHV. Hij zet de uitdagingen én kansen op een rij voor jou als je aan de slag wilt met klimaatadaptatie. Lees meer
SMARTCirculair – Tijd is geld voor alle bouwprojecten. En data krijgen in toenemende mate een sleutelrol. Wat is Building Information Modelling (BIM)? Wat kun je ermee en wat levert het op?
BIM gaat om de methode waarin een digitaal model centraal staat. Dit model vormt een virtuele weergave van een bouwwerk dat informatie en geometrie aan elkaar koppelt. Het is opgebouwd uit verschillende objecten (bijvoorbeeld een muur en plafond) met de daarbijhorende informatie, zoals: technische eigenschappen en relaties met anderen objecten.
BIM geeft aan hoe een bouwwerk inclusief installaties is ontworpen, wordt gerealiseerd of is gebouwd. Hierbij is het dus het resultaat van een methodiek of proces.
BIM legt de nadruk meer op het gehele proces. Het gaat om (samen)werken in bouwprojecten, met behulp van digitale informatiemodellen.
Wat zijn de voordelen van BIM?
Kostenreductie
Betere projectresultaten
Grotere efficiency
Betere samenwerking
Rick de Vlieger, Waterland projecten
Resultaat van de BIM workshop
Rick de Vlieger is gespecialiseerd in BIM. Hij kent BIM als geen ander en hij weet voor wat een giga uitdaging jullie staan. Hij neemt je mee in de digitale wereld van de circulaire bouw.
Max. 20 deelnemers
Presentatie met discussie
Duur: 50 minuten
Door: Rick de Vlieger, SMARTCirculair projectmedewerker en sinds 9 januari werkzaam bij Waterland projecten als BIM Expert
Alle workshops, masterclasses en experimenteerlabs
Smart gebouw beheersystemen zorgen voor besparingen
Ynno – Wat de perfecte werkomgeving is, is voor iedereen verschillend. Want zit je van 8 tot 17u aan een bureau dan heb je andere wensen als iemand die veel ‘buiten’ is, veel vergadert op wisselende plekken en binnen en buiten vliegt.
Dus heeft Ynno het over inventariseren van de wensen en die samenbrengen in een gezonde mix van Bits, Bricks en Brains. Bits gaat over alles wat met het digitaliseren van het werk te maken heeft. Bricks staat voor kantoorinrichting en Brains omvat de mensen die de organisatie dragen. Lees meer
Schöck | vergroot de woonruimte en het woongenot met een balkon
Schöck Nederland BV – ‘Verhuis je balkon’, over het slim en losmaakbaar bevestigen van gebouwdelen. Want we moeten heel veel meer woningen realiseren. En dan bij voorkeur binnen de gebouwde omgeving. Dat betekent inbreiden in de stad. Optoppen, aanbouwen, tussen bouwen, verdiepen etc. Hoe doe je dat en wat voor slimme losmaakbare technieken kun je inzetten?
Innovatieve oplossingen zorgen ervoor dat je functioneel meer ruimte kunt maken met slimme oplossingen voor meer woongenot.
HAUT Amsterdam heeft 21 verdiepingen, is 73 meter hoog en ligt aan de Amstel in Amsterdam.
Built by Nature – Bouwen met hout en andere natuurlijke materialen levert prachtige gebouwen op met een heerlijk binnenklimaat. Bovendien draagt bouwen met hout bij aan een beter klimaat en een rijker en meer gevarieerd boslandschap. Maar hoe doe je dat? Lees meer
Biosintrum, voor een klimaatvriendelijk en gezond binnenklimaat
DGMR – Hoe fijn is het als je in een gezond huis of gebouw woont, studeert of werkt? De WELL Building Standard neemt mensen als uitgangspunt en maakt gezondheid zichtbaar. WELL als middel voor een gezond gebouw en niet als doel.
Het binnenklimaat van een gebouw heeft een grote invloed op de gezondheid en het welzijn van de gebruiker. De WELL certificering is een internationaal erkende methode voor het meten van de gezondheid van gebouwen.
Aan de hand van 10 thema’s zie je precies waar verbeterpunten liggen en welke maatregelen je door kunt voeren. Hiermee verhoog je niet alleen de waarde van het vastgoed, maar beschik je ook over de handvatten die nodig zijn om het gezonde leefklimaat te vertalen naar je opdrachtgever.
Het nieuwe Triodos gebouw is demontabel en natuurinclusief ontworpen
Tardis Innovations BV – Losmaakbaar bouwen is helemaal niet zo ingewikkeld. En zo nodig als we flexibel, modulair willen bouwen.
Willem Neeleman ontwikkelde onder andere een innovatieve montagetechniek waardoor bouwelementen snel zijn los te koppelen zodat ze in de toekomst opnieuw gebruikt kunnen worden.
Climate Cleanup – Kunnen jullie groene bouwmaterialen toepassen, dan draagt dat enorm bij aan de CO2- en stikstofreductie. Hout, vlas, olifantsgras, hennep … Al dit soort materialen hebben CO2 opgeslagen in plaats van uitgestoten.
Dus wil je kunnen berekenen hoeveel CO2 jullie besparen zodat je dat kunt aantonen aan je opdrachtgever die vervolgens argumenten heeft om groen te gaan bouwen.
Hoe bereken je de CO2- en stikstofreductie? Daar vertelt Sacha Brons over.
KLIK HIER OM DE TOOL VIA GOOGLE DRIVE te gebruiken
Arend van de Beek, programmamanager circulair en digitalisering bij Lagemaat was gastspreker tijdens de SMARTCirculair Workshop ‘Materialen, Techniek en Digitalisering’ op 12 dec in Hoogeveen. Tijdens zijn uitleg werd duidelijk dat nagenoeg alle bouwmaterialen teruggewonnen kunnen worden uit bestaande gebouwen. Nu al! En als we losmaakbaar gaan bouwen is dat helemaal geen punt van discussie meer. Lees meer
Minister-president Mark Rutte beweert al sinds zijn aantreden dat visie is als een olifant die het zicht belemmert. Een bevreemdende voorstelling van zaken. Met een stip op de horizon stromen de ideeën. Juist van jong professionals.
Bijvoorbeeld over klimaat in relatie tot waterbeheer. En hoe we de boeren tegemoet kunnen komen door een vijfde economie te ontwikkelen met biobased bouwmaterialen die CO2 absorberen waardoor we eindelijk gezond kunnen bouwen.
Woningbouw corporaties staan voor een enorme uitdaging. Want de grootste milieu-impact van de gebouwde omgeving – en dus ook de grootste kans om de milieu-impact te verlagen – zit in de bestaande woningbouw.
Voor de corporaties levert renovatie zelfs tweemaal zoveel milieudruk als nieuwbouw. Dat is een van de verrassende uitkomsten uit het rapport “Woningcorporaties aan de slag met circulair renoveren”. Transformatie van daken, vervanging van glas, isolatie van gevels, en de installaties vormen de vier grootste productiestromen. Lees meer
Team Circu-Bouw won de Hackathon 2022 ‘circulaire hub voor de urban scene op de Tramkade in Den Bosch
Op 2 november 2022 trapte Stichting SMARTCirculair de Bouw OntwerpChallenge af met een Hackathon voor de Tramkade in Den Bosch. 18 studententeams bogen zich over de ontwerpopdracht van Buro Kade / Stichting Conceptenbouwers om een Circulaire Hub voor de Urban Scene in Den Bosch te maken.
Team Circu-Bouw ging met de hoofdprijs naar huis!
De jury: ‘Het is mooi om te zien dat de studententeams in zo’n korte tijd met goede innovatieve settings en gebouw/gebiedsconcepten konden komen. Team Circu-Bouw is verdiend winnaar omdat zij echt buiten de kaders gedacht hebben.
Masterclass ‘Circulair Bouwen’ door Cor van Dijken
Bevlogen vertegenwoordigers van bedrijven in de Bouwcirkel, docenten uit het mbo en de provincie Overijssel kwamen naar Perron038 om zich onder te dompelen in de circulaire bouweconomie.
Cor van Dijken overziet de breedte van de circulaire uitdagingen en kan als geen ander de urgentie en de kansen zichtbaar maken.
Uit de discussie werd duidelijk dat zijn missie geslaagd is:
‘De transities op alle fronten versnellen en bouwen aan een nieuwe duurzame, circulaire, inclusieve economie! Laten we het nest schoon achterlaten voor onze kinderen.’
De Green Deal wordt leidend, wet- en regelgeving vanuit de EU gaan de koers bepalen. Dus moeten we nu samenwerken om straks mee te kunnen blijven doen.
Bekijk de presentatie Circulair Bouwen
Waarom moeten we de circulaire bouw versnellen?
Klimaaturgentie
Zwolle kan alvast gaan bijbouwen
Verdroging: Nederland daalt elk jaar tussen 0,3 en 0,4 cm per jaar. In sommige plaatsen tot 4 cm/jaar ondanks dat er 10% regenwater meer valt dan in 2000.
We verdrogen in rap tempo en het water in de rivieren stijgt.
We maken een badkuip van Nederland!
Grondstoffen urgentie
Op 28 juli 2022 was hetEarth Overshoot Day, de dag waarop we als mensheid zoveel grondstoffen hebben gebruikt als de aarde in een heel jaar kan regenereren. Met andere woorden: we leven alsof er 1,75 aardes zijn, terwijl we er maar één hebben
Als je goed naar de Country Overshoot Days kijkt in dia 13 valt op dat de grondstoffen zich in ‘arme’ landen bevinden en wij in het rijke westen, er in versneld tempo alles doorheen jagen.
In 2022 lag de ‘Overshootdatum van Nld op12 april. Zie de beelden onderaan de pagina.
Dat is toch wel heel wat anders dan landen als Indonesië met de overshootdatum op 3 december!
Elk jaar schuift de Earth Overshoot Day naar voren. Niet de goede kant uit dus
We moeten zuiniger omgaan met onze grondstoffen, zoveel is duidelijk. Maar hoe kunnen we ervoor zorgen dat Earth Overshoot Day volgend jaar véél later valt?
Aan aaneenschakeling van crisissen
Corona, recessie, klimaatverandering … Als we niet oppassen staan we ook voor het ineenstorten van de biodiversiteit.
Wist u dat we 18 kg zand per persoon, per jaar verbruiken? Dat zand wordt vooral in Afrika gewonnen want ‘rond’ strandzand is niet bruikbaar voor de bouw. Het gevolg: Mensen in Afrika sterven hierdoor.
We moeten dus anders gaan bouwen. Duurzaam, circulair, biobased en met veel hergebruikte materialen.
Het vraagt om een totaal nieuwe aanpak
De wereld ziet er over 10 jaar heel anders uit volgens Cor:
Wet- en regelgeving
Nieuwe technische
normeringen
Sturen op de softe kant
Andere grondstoffen
Elektrificeren
Regie over grondstoffen en energie
Onze kinderen hebben ook recht op leven. Het is nu of nooit. we moeten zelf de regie houden over grondstoffen en energie. En … het herstel van ecosystemen is misschien wel het allerbelangrijkste!
Green Deal 2021 – 2023
Green Deal
Daarvoor is nieuwe wetgeving nodig. Wetgeving waarin bijvoorbeeld gerekend kan worden met een verkorte WOZ waarde om met restwaarde van herbruikbare materialen te rekenen. En als grond zo waardevol is, moeten we dan niet naar een pachtconstructie van grond gaan in plaats van snelle winst op grondprijzen maken?
In de nabije toekomst zal circulariteit niet meer een keuzedeel zijn maar het nieuwe normaal, met name in het praktisch (beroeps)onderwijs, bij industrieel ontwerpen maar ook bij commerciële vakken. In de nabije toekomst zalhet met name in het praktisch onderwijs, bij industrieel ontwerpen maar ook bij commerciële vakken circulariteit niet meer een keuzedeel zijn maar het nieuwe normaal.’
‘Legolaseren’
Dus modulair, losmaakbaar ontwerpen en bouwen. Nu bouwen we nog met gemiddeld 400 kg co2 per m2. Dat kan anders, beter, klimaatpositiever met minder materialen en materialen die na 15, 25 of 50 jaar gewoon weer te hergebruiken zijn.
Biodiversiteit en ecosystemen
We moeten zorgen voor behoud en herstel van ecosystemen en biodiversiteit
Op korte termijn geeft behoud van bestaande ecologische waarden en het oplossen van actuele knelpunten zoals verdroging de hoogste kansen
Op lange termijn heeft het creëren van natuur tot grote robuuste eenheden en de generieke aanpak van vermesting prioriteit.
Gebouwde omgeving
Veel meer dan nu het geval is, moet er gezocht worden naar huisvestingskansen waarbij herbestemming, bouwen met minder materialen en voor een diversere samenstelling van ‘bewoners’ met slimme mobiliteit systemen op een manier dat hernieuwbare energie- en hulpbronnen efficiënte wijze gebouwd gaan worden.
Het is nu tijd om met elkaar te gaan zorgen voor een schone en circulaire economie. Het is nu tijd voor meer samenwerking.
Cor: ‘Verbind je met ketens in je omgeving. Dat heb ik ook gedaan. Daaruit ontstaan nieuwe business modellen. Je hebt met elkaar meer kennis om bijvoorbeeld aan een gemeente, provincie of rijk te zeggen dat de aanbestedingsregel die gesteld is ‘niet kan’ met onderbouwing. Je kunt niet alle kennis in huis hebben. Maar samen heb je dat wel. Zeg bijvoorbeeld: Dat kan niet wat hier staat. Ik wil heel graag voor je bouwen aar je voldoet zelf niet aan je eigen eisen. Dan krijg je positie. Dan benut je de kracht van de keten.
Een voorbeeld:
Een overheidspartij wilde een circulaire keuken. 100% biobased met 0% formaldehyde. Ik vertelde hen dat dat niet kon want formaldehyde zit gewoon in hout.’
Rijke landen verbrassen de grondstoffen van arme landen. Dit beeld is geen uitzondering en we weten het!
Circularikoek
Helaas valt het in veel projecten tegen wat er daadwerkelijk circulair wordt gerealiseerd. Circularikoek noemt Cor van Dijken dat. We moeten hier als bouwsector nog veel kritischer in worden.
Uit een studie die de Europese Commissie in 2021 heeft uitgevoerd, blijkt dat groene labels vaak (42 procent) niet kloppen en misleidend zijn. In meer dan de helft van de gevallen (59 procent) vallen ze niet na te trekken. Er worden boetes uitgedeeld tot €900.000,-
Prefab bouwen stopt niet bij de draagconstructie, maar gaat door tot en met de inbouw en afwerking. Hergebruik stopt niet bij kozijnen of betongranulaat, maar gaat door tot en met de installaties. Dus laten we samen de goede dingen doen en de dingen goed doen.
Wat gaat de (Nederlandse) bouw van de Europese Green Deal merken?
Via de Green Deal wil de EU-Commissie de wetgeving met betrekking tot de energieprestatie van gebouwen strikt handhaven.
Om te beginnen zullen de nationale langetermijnstrategieën van de lidstaten voor renovatie worden geëvalueerd.
De Commissie zal zich ook buigen over de mogelijkheid om emissies van gebouwen op te nemen in de Europese handel in emissierechten, als onderdeel van bredere inspanningen om ervoor te zorgen dat de relatieve prijzen van verschillende energiebronnen de juiste signalen afgeven wat betreft energie-efficiëntie.
Daarnaast zal de Commissie de bouwproductenverordening herzien. Deze verordening dient ervoor te zorgen dat de opzet van nieuwe en te renoveren gebouwen in alle stadia aan de vereisten van de circulaire economie voldoet en tot een grotere digitalisering en klimaatbestendigheid van het gebouwenbestand leidt.
Discussie
Hilbert Pool, Aliaxis BV: ‘Circulair bouwen hoeft niet duurder te zijn. Maar dan is opschaalbaarheid heel belangrijk.’
Vraag van Wytze Kuijper, Cirkelstad: ‘Wil je ‘Het Nieuwe Normaal‘ mee naar Brussel. Dit is kaderstellend voor circulair bouwen en gaat in op hoe ketensamenwerking eruit kan zien en wat nieuwe business modellen zijn.’
Cor neemt het mee in de SER
Marieneke Bijleveld, provincie Overijssel (Infra): ‘De provincie hanteert kostenindicatoren bij aanbestedingen. Er wordt naar prijs gekeken in plaats van naar mp3.’
Cor: ‘Besparen op CO2 levert geld op.’
Jens Wind, HJK Architecten: ‘Wij bouwen huizen. Onze afnemers zijn er totaal niet bezig hoe we dat doen.’
Cor: ‘Het gaat opgelegd worden. We moeten het uitleggen en bottum up faciliteren. Zo heb ik samen met een bedrijf een compleet biodiversiteit plan bedacht. Dit wordt aangeboden aan particulieren die hun tuin willen inrichten. En wat blijkt. Mensen kopen het plan. Het is duurder maar daar hoor je ze niet over. Zeker niet als je het kunt uitleggen. Dit is toch heel wat beter dan tuintegels verkopen.’
Werner Huizing, Landstede mbo: ‘Als wij een circulair project (zoals de SMARTCirculair Bouw OntwerpChallenge) doen wordt er gezegd dat we er gewoon een projectje bij doen. Eigenlijk zou het de nieuwe standaard moeten worden.’
Voetafdruk en beleid
Nu leeft bijna 90% van de mondiale bevolking in landen die meer natuurlijke hulpbronnen gebruiken dan hun eigen ecosysteem kan genereren. Volgens de berekeningen van het Global Footprint Network is er al 1,75 Aarde nodig om de hernieuwbare hupbronnen te leveren voor de huidige Mondiale Voetafdruk.
De kosten van de ecologische overbelasting worden met de dag duidelijker. De rente die we betalen voor de oplopende ecologische schuld, in de vorm van ontbossing, verlies van biodiversiteit, watertekorten, bodemerosie en de klimaatverandering, gaat gepaard met oplopende sociale spanningen en economische kosten.
Regeringen die bij hun beleid geen rekening houden met grenzen aan de beschikbaarheid van hulpbronnen brengen hun langtermijn economisch beleid in gevaar. In tijden van voortdurende ecologische overbelasting zullen landen met een tekort aan biocapaciteit zich gaan realiseren dat het verminderen van hun afhankelijkheid van hulpbronnen welbegrepen eigenbelang is.
En landen die nog wel voldoende biocapaciteit hebben krijgen een prikkel om hun hupbronnen goed te gaan beheren omdat men daar een belangrijk competitief voordeel mee heeft in een wereld met groeiende ecologische tekorten.
SMARTCirculair was te gast bij Perron038 in Zwolle
‘Ik vond het erg interessant om bij te zijn, met name de interactie en conversaties onderling.
Het meeste is me bijgebleven dat we met vakmanschap duurzamer bezig kunnen gaan door dit op jonge leeftijd mee te geven, dit vraagt aandacht en kunde. Hier zie ik nog een grote kans/uitdaging in. We hebben het eerder gekund, zijn het verleerd en nu moeten we het weer oppakken.
‘Het was goed om hierbij te zijn en leerzaam. De avond stipt vooral het probleem aan en dat we hier mee bezig moeten. Een soort eye-opener dat het moet, de urgentie ervan.
Fijn om zoveel enthousiaste mensen hierover samen te zien en dan merk ik wel dat ik hierin te weinig handvatten heb om hier mee bezig te gaan.
Bijvoorbeeld hoe ik hiermee om kan gaan richting opdrachtgever, vaak wordt het afgerekend op het financiële aspect, maar dat hoeft nog niet eens altijd maar ik heb dan te weinig kennis en handvatten om dit goed te weerleggen.
Ik ben benieuwd naar de nieuwe bijeenkomsten. Bedankt’
‘Het was interessant, en nogmaals de bevestiging dat we er met ons allen een ontzettende grote puinhoop van maken op onze mooie aarde. Ook die 17 kg zand per persoon per dag! daar schrok ik van.’
‘De masterclass was goed geregeld en leerzaam. De presentatie was wel erg gericht op het inspelen op angst. Ik werk graag vanuit inspiratie, omdat daar de transitie vandaan komt. Er ontstaat een groep, die aan de transitie wil werken en dat is mooi om te zien en om daar bij aan te haken.’
‘Ik vond het tof dat de zaal zo ‘aan’ ging. Dat betekent denk ik dat het leeft. De start van de presentatie was vanuit angst gestuurd en daar zou ik zelf niet de voorkeur aan geven. Vanuit de basis gaan mensen dan vechten, vluchten of bevriezen. Mensen proberen te raken vanuit gezamenlijk nadenken over oplossingen is denk ik beter. Anderzijds, staat het water letterlijk aan onze lippen en er moet echt iets gebeuren. Voor Beyond Wood vind ik het interessant te zien dat 36% van de vervuiling in de gevel zit, daar kunnen wij dus mooi bijdragen om het te verminderen. De quote: Waar grondstof is, is armoede en waar geen grondstof is, is rijkdom kwam bij me binnen. Zeker als we dat ook op nationale schaal zien. Al met al veel om over na te denken en weer extra mooie contacten opgedaan.’
‘Geraakt door de bevlogenheid van de presentator en mensen in de zaal, gelijktijdig het besef dat onze kopers hier mijlenver vandaan zitten. Ze zijn er totaal nog niet mee bezig.’Ard en Darinka.
‘Het was een gave meeting! Fijn dat ik mijn inbreng mocht geven. Er was volop energie aanwezig en men deelde met elkaar, inzichten, kennis en vervolg voor een afspraak oid. Dankbaar mens aan deze kant.’
‘Gisteravond waren er veel herkenbare onderwerpen in de presentatie van Cor. Niet echt nieuw, maar wel goed om e.e.a. met anderen te delen/bespreken (mensen met interesse voor circulariteit). En ook goed om te proeven hoe circulariteit in de bouw wordt gezien. Hoewel toepassen van blockchain in smart contracts voor mijn leefwereld (lees installatietechniek en systeem integratie) nog wat sterk ’toekomstmuziek’ lijkt te zijn was ik vnl. getriggerd door de mogelijkheden die daar kunnen ontstaan. Daarin wil ik mezelf wel eens wat verder verdiepen!’
‘Was interessant, en nogmaals de bevestiging dat we er met ons allen een ontzettende grote puinhoop van maken op onze mooie aarde. Ook die 17 kg zand p.p per dag daar schrok ik van.’
Leercirkels
We nodigen u uit voor de interactieve leercirkels die we organiseren voor koplopers in de bouw, in het mbo en voor overheden.
Bert Boeijink ‘De Klimaatverandering kan niemand meer ontkennen. Studenten: Regel het!
Bert Boeijink (Bloemendal Bouw en Techniek) is koploper om de bouw circulair te maken. Bij Bouwend Nederland is Boeijink voorzitter vakgroep onderwijs en vindt het belangrijk dat het onderwijs circulariteit opneemt in het curriculum.
‘Jullie (lees studenten) zijn de groep die ervoor moeten gaan zorgen dat het nu echt gaat gebeuren! Zelfwerkende teams zoals binnen SMARTCirculair vindt Boeijink belangrijk. Zelf nadenken, zelf initiatief nemen is heel er belangrijk want in het tempo waarin we nu aan het opwarmen zijn, kan niemand de klimaatverandering nog ontkennen.’
Yfke Hoogland namens de gemeente Heerenveen wil volgend jaar weer opdrachtgever zijn
Yfke Hoogland was opdrachtgever voor het Friesland College waarvoor Bouwstudenten een Circulair Ambachtscentrum hebben ontworpen voor de gemeente Heerenveen en Omrin.
Hoogland was boven verwachting verrast door het resultaat. De maquette is prachtig van mooi gebogen hout voor het circulair ambachtscentrum met alle faciliteiten die nodig zijn om afval in de kringloop te houden.
Sara Kulturhus Zweden: Mijlpaal in houten hoogbouw (70 meter)
Het Sara Kulturhus in het noorden van Zweden telt 20 verdiepingen en is 75 meter hoog. Van hout! Het Kulturhus is ontworpen door bureau White Arkitekter en bevat o.a. een concertzaal, spa en een hotel. Een mijlpaal van houten hoogbouw. Lees meer
Gideon; ‘Doorontwikkeling MPG-MKI-stelsel en de Nationale Milieu Database keihard nodig’
De Gideon bende komt met doorontwikkeling adviezen van MPG en MKI aan de overheid. Het is Code Rood als we zo doorgaan. De opwarming onder de 1,5 graad houden is met de huidige sturingsmechanismen niet mogelijk, zegt Gideon – building transition tribe.
Rijn IJssel won de SMARTCirculair Challenge 2021. Welk team gaat er op dit jaar met de hoofdprijs vandoor? Op 15 juni weten we het. Bent u erbij?
Finale SMARTCirculair Bouw OntwerpChallenge 2022
U kunt zich nu AANMELDEN voor de SMARTCirculair finale op 15 juni 2022 in Amersfoort.
Opdrachtgevers, bedrijven en experts die de teams geholpen hebben, ouders, provincies .. U bent van harte welkom om de finale bij te wonen en te genieten van 15 talentvolle studententeams voor wie circulair, slim energieleverend, klimaatpositief bouwen sinds SMARTCirculair het nieuwe normaal is geworden.
Tijdens de pauze van de SMARTCirculair Finale op 14 juni 2019:
“Ik weet het niet meer… Alle teams hebben me zo positief verrast. Niet alleen door hun ontwerpen en ingenieuze vindingen. Ze namen het podium en legden ons uit wat circulariteit inhoud.”
Het moet interessant en opschaalbaar zijn. Er is 100 miljoen uitgetrokken voor het verduurzamen van woningen en 300 miljoen voor NOM Woningen. De bouwagenda heeft ikoonprojecten nodig maar het gaat allemaal zo traag.
"Ons team heeft de Bouw OntwerpChallenge gewonnen met 2e jaars in 2021. Het is ongelooflijk wat een energie dat aan de school en aan de afdeling Bouwkunde geeft. Fantastisch!"
Jan van Boekel, Directeur Techniek Rijn IJssel Arnhem
Jan van Boekel, Directeur Techniek Rijn IJssel Arnhem
"SMARTCirculair zorgt voor enorm veel energie, innovatiekracht en levert honderden young professionals op. 10% van het innovatiebudget zou Nederland moeten besteden aan de jeugd. Zij denken in kansen, hebben vrije geesten en komen met prachtige vernieuwende oplossingen die Nederland en de wereld groen en gezond maken."
Anne-Marie Rakhorst, Duurzaamheid.nl
Met de huidige beleidsinstrumenten kunnen steden makkelijk meer circulair worden: CircuLaw: ‘We wringen de huidige wet- en regelgeving helemaal uit.’
Vandaag, 12 april, is de Nederlandse Earth Overshoot day
Aan aaneenschakeling van crisissen
