IPCC | Dringende klimaatactie is nodig voor een leefbare toekomst

IPCC rapport maart 2023

Er moeten miljoenen extra naar klimaatmaatregelen waarschuwen IPCC wetenschappers

Het IPCC roept dringend op tot klimaatactie om een leefbare toekomst voor iedereen veilig te stellen. Er zijn meerdere, haalbare en effectieve opties om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen en ons aan te passen aan door de mens veroorzaakte klimaatverandering, Alles is al beschikbaar, zeggen wetenschappers in het laatste rapport van het IPCC van 20 maart 2023.

“Het mainstreamen van effectieve en rechtvaardige klimaatactie zal niet alleen verliezen en schade voor de natuur en mensen verminderen, het zal ook bredere voordelen opleveren”, aldus IPCC-voorzitter Hoesung Lee. “Dit rapport onderstreept de urgentie van meer ambitieuze actie en laat zien dat we, als we nu handelen, nog steeds een leefbare, duurzame toekomst voor iedereen kunnen veiligstellen.”

IPCC

In 2018 benadrukte het IPCC de ongekende omvang van de uitdaging die nodig is om de opwarming tot 1,5 °C te houden.

Vijf jaar later is die uitdaging nog groter geworden door een aanhoudende toename van de uitstoot van broeikasgassen. Het tempo en de schaal van wat tot nu toe is gedaan, en de huidige plannen, zijn onvoldoende om de klimaatverandering aan te pakken.

We zitten nu op 1,1 graad celcius

De opwarming van de aarde met 1,1°C resulteert nu al in frequentere en intensere extreme weersomstandigheden die steeds gevaarlijkere gevolgen hebben voor de natuur en mensen in elke regio van de wereld.

Elke toename van de opwarming resulteert in snel escalerende gevaren. Intensievere hittegolven, zwaardere regenval en andere extreme weersomstandigheden verhogen de risico’s voor de menselijke gezondheid en ecosystemen. In elke regio sterven mensen door extreme hitte. De klimaatgestuurde voedsel- en wateronzekerheid zal naar verwachting toenemen naarmate de opwarming toeneemt. Wanneer de risico’s worden gecombineerd met andere ongewenste gebeurtenissen, zoals pandemieën of conflicten, worden ze nog moeilijker te beheersen.

Verliezen en schade scherp in beeld

Het rapport, goedgekeurd tijdens een sessie van een week in Interlaken, brengt scherp de verliezen en schade in beeld die we nu al ervaren en zullen voortzetten in de toekomst, waarbij vooral de meest kwetsbare mensen en ecosystemen hard worden getroffen. Nu de juiste actie ondernemen kan leiden tot de transformationele verandering die essentieel is voor een duurzame, rechtvaardige wereld.

“Klimaatrechtvaardigheid is cruciaal omdat degenen die het minst hebben bijgedragen aan klimaatverandering onevenredig zwaar worden getroffen”, zegt Aditi Mukherji, een van de 93 auteurs van dit syntheserapport, het laatste hoofdstuk van de zesde beoordeling van het panel.

“Bijna de helft van de wereldbevolking leeft in regio’s die zeer kwetsbaar zijn voor klimaatverandering. In het afgelopen decennium was het aantal sterfgevallen als gevolg van overstromingen, droogtes en stormen 15 keer hoger in zeer kwetsbare regio’s.”

In dit decennium is versnelde actie om zich aan te passen aan de klimaatverandering essentieel om de kloof te dichten tussen bestaande aanpassing en wat nodig is. Om de opwarming tot 1,5 °C boven het pre-industriële niveau te houden, zijn ingrijpende, snelle en aanhoudende reducties van broeikasgasemissies in alle sectoren vereist.

De uitstoot zou nu moeten dalen en zal tegen 2030 bijna gehalveerd moeten zijn, wil de opwarming beperkt blijven tot 1,5°C.

IPCC waarschuwt: Ingrijpende acties nodig voor verdere opwarming van de aarde

SDG Goal 13 IPCC waarschuwt: Ingrijpende acties nodig voor verdere opwarming van de aarde

Urgent | Ingrijpende acties

De oplossing ligt in klimaatbestendige ontwikkeling. Dit omvat het integreren van maatregelen om zich aan te passen aan de klimaatverandering met acties om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen of te vermijden op een manier die bredere voordelen oplevert.

  • Bijvoorbeeld: toegang tot schone energie en technologieën verbetert de gezondheid, vooral voor vrouwen en kinderen; koolstofarme elektrificatie, wandelen, fietsen en openbaar vervoer verbeteren de luchtkwaliteit, verbeteren de gezondheid, de werkgelegenheid en zorgen voor gelijkheid. De economische voordelen voor de gezondheid van mensen door alleen verbetering van de luchtkwaliteit zouden ongeveer hetzelfde zijn, of mogelijk zelfs groter, dan de kosten van het verminderen of vermijden van emissies.

Klimaatbestendige ontwikkeling wordt met elke opwarming steeds uitdagender. Daarom zullen de keuzes die de komende jaren worden gemaakt een cruciale rol spelen bij het bepalen van onze toekomst en die van toekomstige generaties.

Om effectief te zijn, moeten deze keuzes geworteld zijn in onze diverse waarden, wereldbeelden en kennis, inclusief wetenschappelijke kennis, inheemse kennis en lokale kennis. Deze benadering zal klimaatbestendige ontwikkeling vergemakkelijken en plaatselijk passende, sociaal aanvaardbare oplossingen mogelijk maken.

“De grootste winst op het gebied van welzijn zou kunnen komen door prioriteit te geven aan klimaatrisicovermindering voor gemeenschappen met lage inkomens en gemarginaliseerde gemeenschappen, inclusief mensen die in informele nederzettingen wonen”, zegt Christopher Trisos, een van de auteurs van het rapport. “Versnelde klimaatactie komt alleen tot stand als er een veelvoud aan financiering komt. Onvoldoende en slecht afgestemde financiering houdt vooruitgang tegen.”

Beproefde beleidsmaatregelen

Er is wereldwijd voldoende kapitaal om de uitstoot van broeikasgassen snel te verminderen als bestaande belemmeringen worden weggenomen. Het verhogen van de financiering van klimaatinvesteringen is belangrijk om de wereldwijde klimaatdoelstellingen te halen. Overheden zijn, door middel van publieke financiering en duidelijke signalen naar investeerders, essentieel bij het wegnemen van deze barrières. Beleggers, centrale banken en financiële toezichthouders kunnen ook hun rol spelen.

Er zijn beproefde beleidsmaatregelen die kunnen leiden tot verregaande emissiereducties en klimaatbestendigheid als ze worden opgeschaald en breder worden toegepast.

  • politiek engagement
  • gecoördineerd beleid
  • internationale samenwerking
  • ecosysteembeheer
  • inclusief bestuur

Als technologie, knowhow en geschikte beleidsmaatregelen worden gedeeld en er nu voldoende financiering beschikbaar komt, kan elke gemeenschap koolstofintensieve consumptie verminderen of vermijden. Tegelijkertijd kunnen we, met forse investeringen in adaptatie, toenemende risico’s afwenden, vooral voor kwetsbare groepen en regio’s.

Klimaat, ecosystemen en samenleving zijn met elkaar verbonden. Effectief en rechtvaardig behoud van ongeveer 30-50% van het land, zoet water en de oceaan op aarde zal bijdragen aan een gezonde planeet.

Stedelijke gebieden bieden kansen voor ambitieuze klimaatactie die bijdraagt aan duurzame ontwikkeling.

Veranderingen in de voedingssector, elektriciteit, transport, industrie, gebouwen en landgebruik kunnen de uitstoot van broeikasgassen verminderen. Tegelijkertijd kunnen ze het voor mensen gemakkelijker maken om een koolstofarme levensstijl te leiden, wat ook de gezondheid en het welzijn zal verbeteren. Een beter begrip van de gevolgen van overconsumptie kan mensen helpen om beter geïnformeerde keuzes te maken.

“Transformationele veranderingen hebben meer kans van slagen als er vertrouwen is, waar iedereen samenwerkt om prioriteit te geven aan risicovermindering en waar voordelen en lasten eerlijk worden verdeeld”, aldus Lee.

“We leven in een diverse wereld waarin iedereen verschillende verantwoordelijkheden heeft en verschillende mogelijkheden om verandering teweeg te brengen. Sommigen kunnen veel, terwijl anderen ondersteuning nodig hebben om de verandering te managen.”

Lees ook