SMARTCirculair Toolkit – Rekentools

Audittool Cirkelstad Circulair Bouwen 'Het nieuwe normaal'

Het aantal rekentools neemt snel toe. De vraag vanuit de markt om bouw- en materiaalkeuzes door te rekenen ook. Opdrachtgevers willen kunnen kiezen en gebruiken daarvoor hard feitelijk materiaal. 

Het digitaliseringstijdperk is nog maar net begonnen. We hebben diverse rekentools op deze pagina voor je gebundeld.

 

 

Op deze pagina vind je rekentools voor:

  1. Gebouw en materialen
  2. Ontwerpers en architecten
  3. Energie en bouwfysica
  4. Water
  5. Onderhoudskosten
  6. Cirkelstad ‘nieuwe normaal’ tools

 

Rekenen aan gebouw en materialen

De Building Circularity Index (BCI)

De Building Circularity Index (BCI) is het meetinstrument waarmee je de circulaire potentie van je gebouw kunt bepalen. De BCI index tool is door Alba Concepts ontwikkeld en is nu beschikbaar.

Dit betrouwbare, uniforme meetinstrument wordt steeds vaker gebruikt om de circulariteit te meten. Daarbij wordt wat betreft de toegepaste materialen en elementen gekeken naar zaken als herkomst, herbruikbaarheid, losmaakbaarheid en de milieu-impact.

Vraag een demo account aan bij Tanja Nolten

LEES HIER MEER over de BCI Index

En bekijk de video

 

 

Construction Material Pyramid

CO2 berekenen materialen

Met de Construction Material Pyramid kun je CO2-footprints tussen verschillende materiaalsoorten of materiaalsoorten binnen dezelfde categorie vergelijken. Hiermee bereken je de verschillende soorten milieueffecten. Goed voor je onderbouwing tijdens je finalepitch

FSC Impactcalculator

Door beton en staal te vervangen door FSC-hout neemt de CO₂-uitstoot in de bouwsector af met meer dan 30%. Zelf als opdrachtgever, bouwbedrijf of houtleverancier de impact van FSC-hout in uw project meten?

Bereken met de FSC Impactcalculator en Bosberekentool het effect van je keuze voor hout als bouwmateriaal op het Klimaat en de Biodiversiteit.

Parametrisch ontwerpen: ontdek het meest duurzame gebouwontwerp voor benutting van daglicht, zonlicht, thermisch comfort, geluid en energie.

Parametrisch ontwerpen

De beste ontwerpkeuze in één oogopslag

DGMR is de enige die gevalideerde en door de markt geaccepteerde eigen rekensoftware combineert met parametrisch ontwerpen.

  • Bepaal de meest optimale situering tov de zon
    Hoe benut je de zon optimaal? Met de parametrische software breng je in een vroeg stadium vele ontwerpvarianten snel in beeld. Denk aan het optimaal benutten van zon- en daglicht, warmtelast op de gevel, kansen voor zonnepanelen en het effect van slagschaduw van en naar omliggende gebouwen.  
  • Hoe is de daglicht inval?
    Bepaal de juiste ontwerpkeuzes met een optimale afweging tussen energie, daglicht, installaties en circulariteit
  • Hoe zit het met de akoestiek?
    Naast thermisch comfort en brandveiligheid is akoestiek van cruciaal belang. In een akoestisch 3Dmodel rekenden we onze geluidmetingen door en maken ze hoorbaar. Zo kan de klant alvast ervaren hoe het open atrium met verborgen akoestische maatregelen zou klinken.  
  • Binnenklimaat en comfort
    Wat worden de temperatureen luchtstromingen in de zomer en winter? Met behulp van CFD is dit gesimuleerd en zijn maatregelen bepaald.
  • Windcirculatie
    Hoge gebouwen vangen veel wind. Daarom moet je het effect van wind al vroeg onderzoeken. Met CFD software kan dit onderzocht en in beeld gebracht worden. Onderbouwd met getallen, maar visualisatie zegt zoveel meer.

Onder andere de bureau’s ARUP en DGMR bieden software aan. Mogelijk zijn er studentenaccounts voor te organiseren.

CO2 opslag rekentool in biobased bouwmaterialen

Wil je de CO2 opslag berekenen van jullie gebruikte biobased bouwmaterialen? Climate CleanUp heeft hiervoor een rekentool voor Excel ontwikkeld waarmee je kunt berekenen wat de positieve footprint wordt van jullie ontwerp.

  • KLIK HIER om de Tool te downloaden
  • KLIK HIER om naar de nieuwe ONCRA site met uitleg te gaan

2023 | Climate Cleanup werkt eraan om de rekentool aan te laten sluiten op NMD-viewers en aanverwante software.

Statica 6.0 is de rekentool om kalkzandsteenconstructies snel te controleren

Statica 6.0 helpt om de faalkosten in de bouw te beperken en de veiligheid te vergroten. Bij Statica 6.0 horen een aantal rekenvoorbeelden van constructies die veelvuldig in kalkzandsteen worden uitgevoerd. De berekeningen zijn uitgevoerd op basis van de Eurocode-normen.

De vernieuwde rekenvoorbeelden zijn:

  • bungalow met (gewapende) metselwerkpenanten
  • woongebouw met stabiliteitswanden
  • woongebouw met stabiliteit uit een raamwerk
  • rij woningen met penanten in de voor- en achtergevel
  • rij woningen met penanten naast het trapgat

Statica 6.0 bestaat uit 11 modules. Het rekenvoorbeeld voor de bungalow met (gewapende) metselwerkpenanten is onlangs geheel nieuw toegevoegd. De rekenvoorbeelden zijn nu ook volledig te downloaden rechtstreeks vanuit het Statica 6.0 programma. Klik hier voor het programma

LevensCyclusAnalyse (LCA)

“De circulaire ontwerper is een ‘levenscycluscoach’, die zich niet alleen bezighoudt met de customer journey van de gebruiker, maar ook met de levenscyclus van materialen van een product, inclusief hergebruik, recycling et cetera. De ontwerper begrijpt wat de milieu- en sociale consequenties zijn bij elke materiaalkeuze. Dat betekent dat je je moet verdiepen in de impact van de winning van materialen, de impact van productie en transport, de levensduur van het product en de mogelijkheden van materialen na de gebruiksfase. Dit is relatief makkelijk te achterhalen door zogenaamde levenscyclusanalyses (LCA) die al deze elementen op een rij zetten, waardoor je je eigen afwegingen kunt maken. Zo’n analyse is een krachtig instrument om levenscyclusstrategieën te ontwerpen.” Miquel Ballester Salvà – Fairphone

Rekenen met circulariteit

Opdrachtgevers verkennen de kansen en mogelijkheden van circulair ontwikkelen. Dus willen ze weten:

  1. Wat is de financiële impact van de MPG-aanscherping per 1 juli 2021?
  2. Hoe waardeer je hergebruik van materialen?
  3. Hoe bereken je de meer-/minderkosten en opbrengsten tijdens de exploitatie?
  4. Wat is de restwaarde?
  5. Hoe integreer je circulariteit in uw haalbaarheidsberekeningen?
  6. Welke (nieuwe) financiële samenwerkingsvormen kun je inzetten (Leasen van liften etc)?

Hieronder vind je een aantal rekentools maar er zijn er mee. Vraag ernaar of Google erop.

Tools voor ontwerpers

Digitale tools voor de architect van de toekomst

Nieuwe digitale tools veranderen de manier waarop architecten werken. Deze tools evolueren analoge 2D-plannen naar cloudgebaseerde 3D-modellen en ze leveren architecten data-analyse evenals door AI-ondersteunde softwaretoepassingen.

Nieuw: DesignLCA in Archicad

Met de DesignLCA krijg je onder andere inzicht in de CO2-uitstoot en hoeveelheid afval van het ontwerp. Hiermee kun je direct binnen jouw Archicad omgeving de consequenties van ontwerpkeuzes zien én ontwerpkeuzes onderbouwen.

Ubacus.de | Grafische constructie-invoer

Deze U-waardecalculator analyseert uw component op thermische isolatie, vochtbescherming en warmtebescherming. Deze berekent de RC-waarde en dampspanning. Opmerking: Deze rekentool houd geen rekening met damp-open ontwerpen. KLIK HIER voor de tool

Gratis BIM Tool met Revit integratie

Beschik je niet over BIM? Dan kun je gratis gebruik maken van de BIM Tool

Maatwerk MPG Calc

Dit programma gebruik je vooraf voor een advies voor materialen. Hiermee krijg je de totaalbeeld van je gebouwontwerp.

MPG Calc is een snelle manier om je gebouw om te zetten in materialen, Het voordeel hiervan is dat het snel inzicht geeft in de uitstoot, op elementbasis.Het nadeel is dat je de resultaten pas op het eind ziet. (niet meer 100% actueel)

Nibe.info rekent je gebouw door!

Dit programma gebruik je achteraf om het gebouw volledig door te rekenen.

Nibe.info is een informatiesite waarop je vooraf informatie krijgt over hoe duurzaam materiaal is. Dus je kunt materialen met elkaar vergelijken.

Daarin krijg je een vergelijkingstabel. Overzicht van verschillende gevelbekledingen met daarin per materiaal de waardering hoe duurzaam het product is. (of niet)

Als je dieper doorgaat, krijg je informatie over hoe ze tot dat getal zijn gekomen met daarin bijvoorbeeld schaduwkosten, levensduur etc.

Rekenen aan energie

Wil je een BENG Berekening maken?

Uniec3 is een gratis tool voor studenten waarmee je een BENG Berekening maakt. Je docent kan een licentie opvragen en studenten gratis toevoegen.

  • De bouwkundige bibliotheek is de centrale plek voor al uw bouwkundige constructies in het project.
  • Daarnaast is er een overzicht zijn met alle installaties in het gebouw, zodat je in één oogopslag kunt zien welke technieken worden toegepast.
  • Verder is de opzet zeer geschikt om grotere (appartementen)gebouwen overzichtelijk weer te geven.

MPG, BENG, MEPG of WENG?

  • De MEPG is een nieuwe eerlijke en integrale berekeningsmethode.
  • MEPG is een keuze voor een materiaal-onafhankelijke berekenings-methode.

Dus: MEPG zet effecten van keuzes dus duidelijker en objectiever tegenover elkaar.

De MEPG-berekening maakt het mogelijk om veel beter dan voorheen de effecten van materiaalkeuzes én energie mee te wegen. Effecten van die keuzes worden duidelijker en objectiever tegenover elkaar gezet. Waarover die keuzes gaan? Dat kan gaan over meer of minder isoleren en pv-techniek. Of de vorm van energieopwekking en de tapwaterinstallatie. Maar ook: wat betekent de keuze voor een collectief systeem, zoals blokverwarming? Wat je als ontwerper of ontwikkelaar wilt, is scenario’s kunnen afwegen. Dat is mogelijk met de MEPG.

Lees HIER het volledige artikel over MEPG

En hoe zit het dan met WENG?

Het ambitieniveau voor nieuwbouw moet op WEii klasse WENG (Werkelijk EnergieNeutraal Gebouw) liggen.

  • WEii klasse Paris Proof gaat anders dan de NTA8800 over het totale energiegebruik, inclusief gebruiksenergie.
  • WEii gaat over het werkelijk gemeten energiegebruik. Gebouwen gebruiken in de praktijk vaak meer energie dan berekend met de theoretische normen.
  • CO2-uitstoot bij zeer zuinige nieuwbouw komt voornamelijk door het bouwproces: de materiaalgebonden emissies. Deze moeten binnen het door DGBC opgestelde 1,5 graden budget blijven

Verschil BENG en WENG

LEES DEZE PDF en leer er alles over.

Autodesk Spacemaker lanceert een operationele energie analyse-tool in bèta. Deze tool geeft de voorspelde operationele energie realtime weer en helpt architecten en stedenbouwkundigen energie-efficiënt te ontwerpen.

  • Maak 3D-massamodellen van de locatie en de omgeving met behulp van automatische gegevenssets
  • Test de locatievoorstellen en ontvang nauwkeurige analyses voor meer dan 100 criteria zoals ruis, wind, zon en microklimaat
  • Stroomlijn de workflows voor planning en ontwerp in de beginfase met intuïtieve tools en generatief ontwerp

nZEB ontwerptool | nieuwe standaard energiebalans gebouwen

Met de nZEB ontwerptool kun je de energiebalans integraal doorrekenen en de energieprestatie van een gebouw nauwkeurig voorspellen. 

De succesvolle bouwfysische berekening PHPP vormt de rekenkern van de nZEB-tool. nZEB staat voor nearly Zero Energy Building en is de Nederlandse vertaling van de PHPP.

Lees meer

 

Rekenen aan onderhoudskosten

MKI-onderhoud Tool maakt circulair onderhoud en CO2-impact meetbaar

De MKI-Onderhoud (Milieu Kosten Indicator) kan worden gebruikt om de renovatie/onderhoudsaanpak van bestaand vastgoed meetbaar kan maken. De Tool kan optimaliseren op het gebied van CO2-belasting en circulariteit. Toegevoegde waarde:

  • Resultaatgericht Samenwerken (RGS) en de landelijke methode voor het meten van circulariteit
  • Maakt gebruik van LCA-data uit de Nationale Milieudatabase
  • Onderdeel van Kwaliteit in Balans (KiB)
  • Indicator voor prestatieafspraken

Meer informatie over de MKI-Onderhoud

Rekenen aan het verkleinen van de Fotoprint op de Bouwplaats

Bouwemissie rekentool

Hoe verklein je de footprint van de bouwplaat?
TNO publiceert een rekentool waarmee stikstof, CO2 en fijnstof uitstoot op de bouwplaats inzichtelijk worden gemaakt. De rekenmethode geeft inzicht in de meest effectieve maatregelen ten aanzien van transport, energieverbruik en meer.

Bijvoorbeeld: Wat betekent het voor mijn uitstoot als ik bijvoorbeeld een dieseltruck vervang door een elektrische vrachtauto?

Meer informatie over bouwplaats rekentool

  • TNO Expert Mario de Rooij, tel. 088 866 3223

Rekenen aan wateropvang

Wateropvang en waterhergebruik

Rekentool hemelwaterverordening

Uitgebracht door de gemeente Amsterdam

Het regent steeds vaker harder. Daardoor kunnen straten, kelders, woningen en gebouwen onderlopen. Om schade te voorkomen, werken we samen met ons netwerk hard aan een rainproof Amsterdam.

  • De gemeente en Waternet zorgen ervoor dat het hemelwater in de openbare ruimte snel weg kan stromen.
  • Werkzaamheden in de openbare ruimte worden meteen regenbestendig ingericht.

Maar dat is niet genoeg.

De rekentool

Sinds mei 2022 zijn alle nieuwe gebouwen in de stad verplicht om het regenwater op eigen terrein te bergen en vertraagd af te voeren. Om te toetsen of een ontwerp of gebouw voldoet aan de eisen van de nieuwe Hemelwaterverordening is een rekentool ontwikkeld. De tool wordt gebruikt bij het verlenen van bouwvergunningen maar kan ook goed gebruikt worden als hulpmiddel in de ontwerpfase van gebouwen of in de aanloop naar een vergunningaanvraag.

  • Download de rekentool en ga aan de slag. Bereken hoe rainproof een ontwerp is, en hoeveel de verschillende hemelwaterberging- en infiltratiemaatregelen hieraan kunnen bijdragen.
  • De uitgebreide handleiding helpt je op weg. Zo kun je zien hoe rainproof maatregelen in eigen huis en tuin helpen onze voeten droog te houden.

Cirkelstad | Het Nieuwe Normaal

Het nieuwe normaal | Gebouw van Cirkelstad (LINK)

Een ontwerpproces is meer dan het kiezen van een vorm of materiaal.

In verbinding met de gebouwde omgeving betekent circulair bouwen en ontwerpen dat we – op alle schaalniveaus – opnieuw moeten ‘doordenken’ hoe we:

  • ontwerpen
  • produceren
  • monteren, gebruiken
  • beheren
  • onderhouden
  • demonteren
  • transformeren
  • hergebruiken

Dus niet alleen op het niveau van het gebouw, maar ook hoe we omgaan met de locatie en wat dit betekent op component- en materiaalniveau.

ALERT tool als hulpmiddel voor de keuze van materialen

ALERT Tool (Bron: Afstudeeronderzoek – 4400AFST13 – J.S. van Langen & M.M.C. Vernooij – Projectmanagement)

De ALERT tool is ontwikkeld door J. van Langen en M. Vernooij en helpt je bij de keuze van materialen in de mate van circulariteit van een gebouwontwerp.

ALERT staat voor Afkomst, Losmaakbaar, Externe milieueffecten, Remontabel en Toekomst. Hieronder leggen we het verder uit.

  • Afkomst
    hergebruik, aanbod in de omgeving, circulariteit van de materialen, materialenpaspoort, waarde
  • Losmaakbaarheid
    type verbinding, toegankelijkheid verbinding, kwaliteit tbv herplaatsing
  • Externe milieueffecten
    schaduwkosten, CO2 footprint, niet toxische materialen, materiaalschaarste
  • Remontabelheid
    modulariteit, demont
  • Toekomst

Link naar de TOOL

  • Wil je de volledige uitleg van de tool? KLIK OP DEZE LINK
  • Vanaf pagina 80 wordt de ALERT Tool gebruiksaanwijzing uitgelegd.

Toelichting

Bij ieder onderwerp en onderdeel staat een uitleg en een prognosevraag. De uitleg gaat in op wat het onderwerp/onderdeel inhoudt en de prognosevraag is de vraag die wordt gesteld om de juiste keuze te maken of iets inzichtelijk te krijgen.

  • De inzichtelijkheidstabel die mogelijk op de prognosevraag volgt geeft inzicht in welke mate erop ingezet kan worden of hoe ergens op ingezet kan worden. De inzichtelijkheidstabellen geven van 1 (hoog) tot 3, 4, of 5 (laagst) aan in welke mate, qua circulariteit, ergens op ingezet kan worden.
  • De gestelde prognosevraag leidt tot de inhoud van de inzichtelijkheidstabel. Door bijvoorbeeld je materiaal in een van de schema’s te rangschikken, kun je beoordelen in hoeverre het circulair is en kun je bedenken hoe je dit kunt verbeteren.
  • In sommige gevallen wordt gesproken over de materialen. De auteurs vragen je om dit in de meest abstracte vorm te interpreteren. Ook staan soms de elementen, producten en/of grondstoffen aangegeven, deze kunnen in sommige gevallen ook hierop betrekking hebben. Het is voor de gebruiker van belang of het in diens situatie of vraagstuk er betrekking op heeft.

MATERIALENPASPOORT

Alfa College Hoogeveen volledig voorzien van materialenpaspoort

Materialenpaspoort in 5 stappen

  • Stap 1: De materialeninventarisatie
  • Stap 2: Weergave in platform en verrijking
  • Stap 3: Circulariteitsscore
  • Stap 4: Circulariteit verbeteren
  • Stap 5: Extra informatie toevoegen aan het materialenpaspoort

LEES HIER de uitgebreide toelichting

 

EVALUATIETOOL GROENE SCHOOLPLEIN

Groene Schoolpleinen Evaluatie Tool (GSET)

Een kwalitatief groen schoolplein stimuleert 5 kernelementen:

  1. Gevarieerd gedrag en activiteiten
    Bied uiteenlopende elementen waarvan de (spel)functie niet op voorhand is vastgesteld. Het kind kan zelf bedenken welk spel het ermee speelt. Neem bijvoorbeeld een stok. Die kan het kind onder meer gebruiken als roerstaaf, als toverstaf of als slaghout. En als het kind met anderen samenspeelt dan moet het de spelbetekenis van de stok uitleggen of wellicht zelfs over de functie ervan onderhandelen. Ook worden kinderen uitgedaagd op verschillende manieren te bewegen.
  2. Zintuigelijke en lijfelijke ervaringen
    Stimuleer zintuigelijke ervaringen en maak leren met het hele lijf mogelijk. Tijdens het spelen op een goed ontworpen groen schoolplein moet er voor de kinderen van alles te zien, horen, proeven, ruiken en voelen zijn. Kinderen moeten uitgedaagd worden om te manipuleren, te experimenteren of te construeren. Door deze bezigheden kunnen kinderen oefenen met onder andere leren juist te handelen in uiteenlopende situatie. Kinderen leren hun lijf, de structuur van objecten en hun omgeving kennen, en vormen een idee van wat ze wel en niet leuk of moeilijk vinden. Dit vergroot hun grip op en begrip van de wereld, waardoor het zelfvertrouwen en de zelfstandigheid van kinderen wordt versterkt.
  3. Herstel van stress of aandachtsvermoeidheid
    Op school kunnen kinderen hun aandacht niet constant op hun werk houden. Pauzes op goed ontworpen groene schoolpleinen geven kinderen een welverdiende rust van de mentale inspanningen in de klas en bieden ruimte voor kind eigen activiteiten, alleen of samen met andere kinderen.
  4. Biodiversiteit
    Bied een verscheidenheid aan soorten planten, dieren en micro-organismen.
  5. Klimaatbestendigheid
    Een goed ontworpen groen schoolplein is bestand tegen buien met extreme neerslag, biedt schaduwrijke plekken om hittestress te verminderen en houdt rekening met het voorkomen van licht-, lucht en geluidshinder.

KLIK HIER voor de Link naar de Evaluatietool

MEER INSPIRATIE