Wateropvang, pv, groen … alles is mogelijk op een multifunctioneel dak
Multifunctionele daken waarin ruimte is voor duurzaam bouwen, wateropvang, energieopwek en biodiversiteit, draagt bij aan de verduurzaming van de stad en is lekker klimaatadaptief.
Ontwerptool multifunctionele daken
Dexter Beumken is bezig met afstuderen voor Ruimtelijke Ontwikkeling, Climate & Management aan de Haagse Hogeschool. Hij heeft een ontwerptool gemaakt waarmee je in de schetsontwerp-fase (SO) een gedetailleerde inschatting kan maken van de potentie en mogelijkheden van waterberging en PV op het dak.
Amerikaanse materiaalwetenschappers hebben een ultrawitte verf ontwikkeld die 98% van het zonlicht reflecteert!
Het helpt hittestress in steden te voorkomen en reduceert de opwarming van de aarde. En natuurlijk: deze ultrawitte verf helpt gebouwen koel te houden waardoor er minder of geen airco nodig is. Lees meer
Een klein vriendenhofje met vijftien huizen: acht levensloop bestendige bungalows voor senioren en zeven starterswoningen met drie verdiepingen. En een gezamenlijke ruimte, waar jong en oud samen kunnen komen voor spelletjes of gewoon een praatje.
Dat is het idee achter het Vriendenhofje, een nieuw wijkje dat een team van derdejaars studenten bouwkunde en architectuur aan het Landstede mbo van Harderwijk in Roosendaal wil realiseren.
Circulair Roosendaal
Dat hofje – dat ‘De Heerlijkheid BuitenGewoon‘ moet gaan heten – komt bij een boerderij aan het Hollewegje in Roosendaal. Vlakbij het ziekenhuis en aan de noordkant van de Tolbergvijver.
“De eigenaren hebben ons benaderd met de vraag of wij het ontwerp wilden en konden realiseren’’, zegt Felix de Grip (18) van die zevenkoppige groep studenten. Ze noemen zich de The Æsthetics.
Bijzonder volgens De Grip is dat het Vriendenhofje volledig circulair ontworpen en gebouwd wordt. Dat houdt in dat zowat alle materialen herbruikbaar zijn, maar ook dat de gebouwen modulair, flexibel en demontabel zijn. De Grip: “De huizen worden in een fabriek gemaakt en hiernaartoe vervoerd. Als de eigenaar er vanaf wil, kunnen de huizen in zijn geheel verplaatst worden.’’
De seniorenwoningen worden waarschijnlijk huur, de starterswoningen koop. Prijzen zijn nog niet bekend.
Wedstrijd
Met dit ontwerpproject doen de studenten mee aan de landelijke wedstrijd SMARTCirculair, een speciale ontwerpwedstrijd voor studententeams.
Maar die hoeft wat De Grip betreft niet gewonnen te worden, om het Vriendenhofje te realiseren. “Na 22 mei gaat een jury zich over alle plannen buigen, maar wij willen het nu gaan realiseren ook.’’
‘Rare tijden’
Volgens De Grip zou het hofje er al binnen een jaar kunnen staan. De gemeente Roosendaal – met duurzaamheid hoog in het vaandel – zou namelijk ook enthousiast zijn.
Het is echter alleen nog wachten op groen licht van de provincie: “Het gaat namelijk wel om bouwen op een lokatie die net als buitengebied wordt gezien ondanks dat het tegen Roosendaal aan ligt. Dat ligt altijd wat lastiger. En door de Corona is nu ook een beetje een rare tijd.’’
Opdrachtgever de heer en mevrouw Arnoud uit Roosendaal: “Het ontwerp moet nog wat worden aangepast maar het geeft zeker al de nodige reuring!”
Cohen: ‘Gebieden met Randstedelijke hoogbouw blijven als eilanden over – mogelijk bewoond door een beperkt aantal mensen.’
In 2018 organiseerde Deltares een speciale ‘zeespiegelstijging hackathon’.
Centrale vraag: wat betekent een veel hogere zeespiegel en hoe kunnen we Nederland inrichten als de zeespiegelstijging sterker gaat stijgen dan we denken? Willen we dan in een half poreuze badkuip leven of zijn er meer aantrekkelijke opties?
250 studenten en dan zo’n 50 docenten, bedrijven en overheden waren aanwezig tijdens de SMARTCirculair Excellencedag op 22 januari in Ede
EDE – De bouwprofessionals van morgen zijn doordrongen van het feit dat er oplossingen moeten komen voor de bouwsector. CO2, stikstof en PFAS-ongerustheid zorgen ervoor dat we nog mijlenweg staan van de klimaatdoelstellingen. SMARTCirculair juryvoorzitter Ruud Koornstra deed er tijdens de landelijke excellencedag nog een schep bovenop.
Koornstra: “Je moet de klimaatdoelstellingen vergelijken met de beloften die je aan je vrouw doet: In 2030 ga ik minder drinken, in 2040 ga ik lijnen en in 2050 doe ik alles met de fiets en het OV. Dat werkt toch niet? Ik ben pas geloofwaardig als ik nu start en niet over tien jaar. En jullie ook! Dus denk na over de klimaatpositieve bouw van de toekomst. SMARTCirculair daagt jullie uit dus ben inventief, denk na en onderscheid je in juni met het beste bouwconcept voor de toekomst dat ook echt nu al gerealiseerd kan worden. En niet over tien jaar of langer.”
architectenbureau DP6 uit Delft maakte een ontwerp voor een natuurinclusief gebouw met omgeving voor de gemeente Den Haag
VHG brengt natuurinclusief ontwerpen heel concreet voor het voetlicht. Levende gebouwen zijn goed voor mens, klimaat, natuur en economie. Het Levende Gebouw gaat over groen op, aan en in gebouwen. Het is een workshop vol inspirerende ideeën voor prettige groene gebouwen. Gebouwen die bijdragen aan het integraal aanpakken van de maatschappelijke uitdagingen op het gebied van wateroverlast, hittestress, energie, gezondheid, biodiversiteit en circulariteit.
Kim van der Leest geeft voorbeelden van gerealiseerde projecten en inspirerende toepassingen, gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en ervaringen uit de praktijk. Ook faal-en succesfactoren in aanleg, gebruik en onderhoud komen aan bod.
VHG gaat in op 19 thema’s waaronder water, temperatuur, luchtkwaliteit, duurzame materialen, biodiversiteit, geluid, ontspannen en ontmoeten of voedsel en bloemen.
Resultaat van de VHG workshop
Deze workshop neemt je mee in talloze voorbeelden en best practices hoe je een gebouw klimaatpositief kunt ontwerpen. Met mogelijkheden voor wateropvang en waterhergebruik, een walhalla voor vogels en insecten en natuurlijk zorgt een groen gebouw in een groene omgeving voor veel minder hittestress dan betonnen gebouwen. Dus laat je inspireren en ga met Kim op onderzoek naar de mogelijkheden voor jou/jullie ontwerpopdracht.
VHG is een branchevereniging die de belangen behartigt van haar leden. VHG ondersteunt haar lidbedrijven in hun bedrijfsvoering en in het bevorderen van een leefbare samenleving door middel van aanleg en onderhoud van het groen in de leefomgeving.
Visie
Groen heeft een toegevoegde waarde voor maatschappij en economie. Het heeft een positieve invloed op het welzijn van mensen en de ontwikkeling van kinderen. Groen geeft de politiek handvatten bij het aanpakken van maatschappelijke en economische vraagstukken, zoals fijnstof en criminaliteitsbestrijding. Groen vergroot de concentratie, bevordert de werkbeleving, versnelt genezingsprocessen en laat de waarde van onroerend goed stijgen. Het bewustzijn is nog onvoldoende aanwezig bij de politiek, bedrijven en burgers. Het moet meer zichtbaar worden in beleidsregels, aanbestedingen en inschakeling van professionals.
Missie
Branchevereniging VHG wil namens de individuele ondernemers in de branche de vertegenwoordiger zijn die maatschappelijke en economische meerwaarde van groen onder de aandacht brengt bij politiek, institutionele partijen en burgers. De sector wil maatschappelijk verantwoord ondernemen. Ze voegt door haar diensten iets toe aan de kwaliteit van leven. Branchevereniging VHG ziet zichzelf daarmee ook als ‘de groene inspiratiebron’ voor de maatschappij.
Alle workshops, masterclasses en experimenteerlabs
Het studententeam van het ROC Amsterdam voorzag de Recycleboulevard Amsterdam van een unieke dubbele gevel waardoor het gebouw ook energietechnisch circulair is geworden. Het team voorzag de recycleboulevard van een zogeheten second skin, waarbij de spouw in verbinding staat met de buitenlucht. Deze spouw is breder gehouden zodat men er kan lopen, voor bijvoorbeeld het reinigen van de vensters. Om de luchtstroom niet te verstoren zijn er werkvloeren van roosters aangebracht.
Teamcaptain Lucas Sluitman: “De dubbele gevel is van buiten naar binnen als volgt opgebouwd: enkelglas, een luchtspouw, dubbelglas. Doordat de lucht tussen het glas warm wordt stijgt hij op en ontstaat een natuurlijke trek. Het werkt eigenlijk net als een zonneschoorsteen; de natuurkundige wetten zorgen voor een natuurlijke ventilatie.”
Ten opzichte van een klimaatgevel kun je bij een tweede-huid gevel lagere kosten verwachten voor koeling en ventilatie.
Recyleboulevard is super circulair
In opdracht van de gemeente ontwierp het team van het ROC van Amsterdam de recycleboulevard in Amsterdam-Noord.
“Dit is geen gewoon afvalinzamelingspunt”, vertelt 2e-jaars student Lucas Sluitman. “De gemeente heeft een visie en wil voorkomen dat materialen gerecycled worden. Liever worden ze opnieuw gebruikt. Daarom gaat de gemeente materialen aan de poort beoordelen. Want als materialen verkocht kunnen worden in de kringloopwinkel of de tweedehands bouwmaterialenzaak, dan blijft de waarde behouden en gaat er geen energie verloren aan de verwerking.”
Boomconstructie
Maar dat is niet het enige aspect waar de studenten rekening mee moesten houden. De Toetsenbordweg ligt nu nog op een bedrijventerrein, maar straks is het onderdeel van een woonwijk. Het gebouw moest daarom ook aantrekkelijk zijn en uitstraling hebben.” De ‘boomconstructie’ geeft het gebouw extra elan. Het is een houten constructie in het midden van het gebouw en staat symbool voor circulariteit. Bovendien is de constructie demontabel, in plaats van lijmen zijn de elementen aan elkaar geschroefd.” Zelfs over de maatvoering van de balken dachten de studenten na.
“We hebben zwaardere balken gebruikt, omdat deze op termijn veel meer mogelijkheden bieden tot hergebruik.” Bijzonder is daarnaast de gevel.
Joshua levert het 3D model met posters en rapportages in voor de jury en de finale van 14 juni 2019
Bijzonder is dat de studenten – voor wie circulariteit een relatief nieuw begrip is – zo veel inventieve oplossingen vonden.
“We hebben veel geleerd en waren ook erg gemotiveerd omdat dit een echte opdracht. Wat we leerden is dat circulariteit geen duurzaamheid is maar een andere manier van denken. Dat er veel onderzoek gedaan moet worden en dat je moet ontwerpen op basis van visie. Het gaat namelijk niet alleen om hergebruikte en herbruikbare materialen, dit gebouw heeft een functie in de transitie naar de circulaire economie. Daarom is er ook ruimte voor educatie, start-ups en natuurlijk het scheiden van afvalstromen.”
De gemeente zet in op marktconsultatie
opdrachtgever de gemeente Amsterdam organiseert een marktconsultatie in Pakhuis de Zwijger om de realisatie van de recycleboulevard in de goede richting te duwen. Dat is nodig om de circulaire bouw te versnellen. De overheid toont weer leiderschap en faciliteert wat de samenleving nodig heeft.
Leiderschap houdt in niet faciliteren wat de mensen willen, maar wat nodig is. Leiderschap is ook: alleen bouwvergunningen afgeven als je aantoonbaar minimaal energieneutraal bouwt, of dat je alleen nog remontabel mag bouwen, dus dat alle onderdelen uit elkaar te halen zijn. Nog een eis zou zijn dat ieder gebouw een grondstofpaspoort heeft en dat iedereen die bouwt twaalf jaar verantwoordelijk is voor het gebouw. De transformatie zit in de stap van roofbouwmaatschappij naar een oogstmaatschappij. Rentmeesterschap dus.’
Het nieuwe Triodos gebouw is demontabel en natuurinclusief ontworpen
In Driebergen wordt momenteel een volledig demontabel kantoorpand gebouwd. Het gebouw wordt het nieuwe onderkomen van de Triodos bank. Er wordt veel hout toegepast dat omdat de constructeurs precies weten waar het zit en hoe het bevestigd is, gemakkelijk gedemonteerd kan worden, mocht dat ooit nodig zijn.
Het natuurinclusieve gebouw ligt op het prachtige landgoed ‘De Reehorst’, ooit het centrum van antroposofie ‘De Vrije Hogeschool’. Lees meer
"SLIMCirculair laat zien dat de studenten gemotiveerd zijn en zelf op bijzondere oplossingen komen was fantastisch om te ervaren. Het is een kans om je als school op de kaart te zetten en te laten zien dat je ook als school meedenkt in de huidige problematiek."
Hilde Vorstermans, Koning Willem 1 College, Den Bosch
"Perfect dat deze challenge gericht is op MBO studenten want er is een schrijnend tekort aan mensen in de techniek en SLIMCirculair laat zien dat deze studenten zo waanzinnig veel kunnen!"
“Het niveau van de inzendingen is zo ongelooflijk hoog dat het bijna ondoenlijk was om een winnaar te kiezen. Maar wat hebben we een mooie winnaar gekregen.”
Het studententeam van het ROC Amsterdam voorzag de 
